رضا صفری - پژوهشکده اکولوژی دریای خزر - ساری

یکی از مشکلات مهمی که اکوسیستم دریای خزر را تحت تاثیر قرار داده و ذخایر موجودات مختلف رابشدت کاهش داده ورود شانه دار Mnemiopsis leidyi به این دریا بوده بطوریکه تراکم آن در فصول گرم سال به یک کیلوگرم در هر متر مربع می رسد. ورود شانه دار مذکور باعث تغییر تراکم ارگانیسم های مختلف از جمله پلانکتونها، موجودات بنتیک و میکروبها شده است. به لحاظ اهمیت این ارگانیسم ها در زنجیره غذایی، بررسی تاثیر شانه دار فوق بر این موجودات لازم و ضروری به نظر می رسد. به منظور بررسی تاثیر Mnemiopsis leidyi بر جمعیت باکتریها، تیمارهای مختلفی از ارگانیسمها از جمله زئوپلانکتون، Beroe ovata Mnemiopsis leidyi (شانه داری که برای مبارزه بیولوژیک با Mnemiopsis leidyi انتخاب شده است) در تانک های 100 لیتری تهیه گردید. در کنار تیمارهای فوق از نمونه کنترل (فاقد سه الگانیسم فوق) نیز استفاده گردید. برای هر یک از نمونه ها سه تکرار در نظر گرفته شد. نمونه ها، در زمانهای مختلف، در محیط نوتریت آگار تهیه شده از آب دریا، کشت داده شده و تعداد باکتریها در یک میلی لیتر مشخص گرید. نتایج نشان داد که بیشترین تعداد باکتریهای جدا شده مربوط با تیمار حاوی زئوپلانکتون، Mnemiopsis leidyi و Beroe ovata (cfu/ml 105 5/3) و کمترین تعداد نیز مربوط با تانک حاوی زئوپلانکتون و کنترل بوده است. (cfu/ml104 1/1) . بهترین زمان برای رسیدن به این تراکم 20 ساعت بوده است. علت افزایش باکتریها در مجاورت شانه داران، وجود لایه ژله ای و پلی ساکاریدی در سطح بدن بوده که باعث جذب باکتریها می گردد. میکروارگانیسمهای مختلف ازجمله باکتریها، از پلی ساکارید بعنوان منبع کربن و انرژی استفاده می کنند. بنابراین افزایش تعداد Mnemiopsis leidyi ارتباط مستقیمی با افزایش باکتریها در دریای خزر خواهد داشت.

باکتریها ، زئوپلانکتون ، Mnemiopsis leidyi