یوسفیان - پژوهشکده اکولوژی دریای خزر
رنجبر
صادقی قراء

هدف از مطالعه، بررسی وضعیت دهان گرد خزری درمنطقه ساحلی تنکابن می باشد. دهان گرد دریای خزر یا نام علمی Caspiomyzon wagneri است که از خانواده ژترمیزونتیده و از راسته ژترومیز و نیتفورسیست می باشد. 4 رودخانه منطقه تنکابن به نام های شیرود، تنکابن ، نشتارود و کاظم رود مورد مطالعه قرار گرفت. در طی مطالعات صحرایی که از اسفند 1383 تا خرداد 1384 صورت گرفت نتایج زیر بدست آمد: نمونه ها مختص رودخانه های شیرود و تنکابن می باشند و این موضوع به دلیل وجود بستر سنگی و جریان مناسب آب دراین دو رودخانه است. نمونه های بدست آمده در محلول فرمالین 10% فیکس شد و پس از انتقال به آزمایشگاه بیومتری و مورد بررسی قرار گرفت. متوسط وزن و زول نمونه های به دست آمده در جنس نر 100 گرم و 92/40 سانتی متر و در جنس ماده 87 گرم و 28/40 سانتی متر بوده است. حداکثر طول و وزن نمونه های به دست آمده به ترتیب در نر 47 سانتی متر و 130 گرم و در ماده ها 5/43 سانتی متر و 120 گرم بوده است. حداکثر فراوانی و پراکنش دهان گرد خزری در رودخانه شیرود است. همچنین مهاجرت این گونه به رودخانه در ماه مارس (اسفند و فروردین) صورت می گیرد که جریان آب زیاد است. سایر خصوصیات زیستی و اطلاعات مربوط به رشد و تکامل (گناد، هماوری مطلق و قطر تخمها این ماهی بعلاوه شیوه های اختصاصی تکثیر شامل شیوه جفتگیری، تعداد و شکل تخم، مدت زان انکوباسیون، شرایط تکامل لارو و سایر موارد نرماتیو تکثیراین ماهی در این تحقیق بطور کامل مورد بررسی قرار گرفته است. رنگ تخم های دهان گرد که بسیار ریز است. از سفید کم رنگ تغیر است تعداد تخم ها به طور متوسط 215000 عدد و وزن تخمدان به طور متوسط 37 گرم است . قطر تخم 1 میلیمتر وهماوری مطبق آنها 22000-19000 می باشد. سایر اطلاعات مربوط به تکثیر و مهاجرت این ماهی در مقاله کامل ارائه گردیده است. دهان گرد دریای خزر به رودخانه های حوضه شمالی و جنوبی خزر مهاجرت می کند.

ماهی دهان گرد، تکثیر، تکال گناد