علی قبادی - کارشناس شیلات استان مازندران
شایان قبادی - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل

دریای خزر بزرگترین دریاچه جهان بوده که در پنج کشور آذربایجان، ایران، ترکمنستان، روسیه، قزاقستان قرار گرفته است. وجود ذخایر ماهیان خاویاری باعث شده است تا دراین دریا موقعیت ممتازی در جهان داشته باشد. طوری که حدود 90 درصد از صید جهانی ماهیان خاویاری دراین دریا انجام ی گیرد. درواقع دریای خزر به همراه رودخانه های حوزه آبریز آن منبع و بنیاد ژنتیکی تاس ماهیان را تشکیل می دهد. تا قبل از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، بهره برداری از این ماهیان توسط ایران و این کشور انجام می گرفت.فروپاشی شوروی و ایجاد چهار کشور جدید در کنارایران و بهره برداری بی رویه و عدم انجام برنامه های مناسب بازسازی ذخایر، به ذخایر ارزشمند این ماهیان آسیب دیده رساند و کاهش شدیدی در صید آنها مشاهده می شود. در کنار صید بی ضابطه و بی رویه این ماهیان، افزایش جمعیت و افزایش تقاضا، توسعه شهرها و روستاها در مناطق ساحلی، تخریب اراضی کشاورزی و پوشش های گیاهی و جنگلها در مجاورت رودخانه ها، تخلیه آلاینده های صنعتی، شهری و… در رودخانه ها، برداشت شن و ماسه از رودخانه ها، احداث پل ها و سدها بر روی رودخانه ها … باعث شده است تا محل های تخم ریزی طبیعی این ماهیان صدمه ببیند ودر نتیجه ذخایر عمده این ماهیان رو به کاهش نهاد. تجزیه و تحلیل اطلاعات و تجربه تاریخی صید تاس ماهیان در دریای خزر نشان می دهد که یکی از بهترین راهکارهای بهبود ذخایر و جمعیت تاس ماهیان تنظیم صید و بهره برداری اصولی از ذخایر این ماهیان می باشد. بهسازی شرایط اکولوژیک جلوگیری از آلودگی بی رویه رودخانه ها، حفظ بستر رودخانه ها جهت تولید طبیعی تا ماهیان… ازجمله عوامل دیگر در بهبود وافزایش ذخایر این ماهیان گرانبها و ارزشمند می باشد.