یوسف حسن زاده - دانشکده فنی - دانشگاه تبریز

دریاچه ارومیه یکی از حوزه های بسته شمال غرب داخل کشور محسوب می گردد که بین استانهای آذربایجان شرقی و غربی واقع شده است. این دریاچه با داشتن آب شور و خاصیت خوردندگی بسیار شدید و نوسانات زیاد سطح آب، اثرات بسیار نامطلوبی در اسکله ها، پلاژها، جاده ها، سواحل و بنادر و آبهای سطحی و زیر زمینی منطقه دارد. پیشروی آب دریاچه ارومیه بهنگام بالا آمدن سطح آب به طرف سواحل نه تنها موجب تخریب پلاژها، جاده ها وشور زار شدن مزارع و باغات سواحل منطقه می گردد بلکه از طریق حمله جبهه آب شور به طرف آب های زیر زمینی منطقه را فراهم آورده است و عملا این منابع را از حیز انتفاع ساقط می کند. از سوی دیگر پیشروی آب دریاچه به طرف بالا دست رودخانه ها باعث شوری آب این رودخانه ها شده و بهره برداری از انی آبها را نیز با مشکلاتی مواجه می سازد. بنابراین موقعیت و اهمیت زیست محیطی این دریاچه ایجاب می کند که رفتار آن از نظر هیدرولوژی و هیدرودینامیک مورد مطالعه دقیق قرار گرفته و تدابیر لازم جهت حفاظت از سواحل، تاسیسات بندری، جاده شهید کلانتری و جلوگیری از شوری آب های زیر زمینی منطقه اتخاذ گردد. در این مقاله هدف فوق دنبال می شود. در اینجا ضمن بررسی بیلان آبی این دریاچه، رفتار هیدرودینامیکی و اثرات آن در سواحل مجاور مورد مطالعه قرار گرفته و روش های اصلاحی ارائه می گردد.