امین عسگری - دانشجوی کازشناسی ارشد مهندسی استخراج معدن، دانشگاه صنعتی شاهرود
سید محمد اسماعیل جلالی - دانشیار دانشکده مهندسی معدن، نفت و ژئوفیزیک، دانشگاه صنعتی شاهرود
احمد رمضان زاده - استادیار دانشکده مهندسی معدن، نفت و ژئوفیزیک، دانشگاه صنعتی شاهرود

با احداث تاسیسات ذخیره سازی زیرزمینی، مخاطرات عملیاتی شامل (انفجار، آتشسوزی، از دست رفتن بخشی ازتاسیسات) کاربری آنها را تهدید می کند. از بین رفتن این تاسیسات هزینه های هنگفت زیست محیطی، اقتصادی و سیاسی رادر پی خواهد داشت. لذا بررسی این مخاطرات و راهکارهای جلوگیری از بروز آنها بسیار ضروری به نظر می رسد. این تحقیقبر مبنای بررسی 27 مورد از حوادث به وقوع پیوسته در تاسیسات ذخیره سازی زیرزمینی، شامل مواد هیدروکربوری مایع(نفت خام، LPGو LNG) و مواد هیدروکربوری گازی (پروپان، اتیلن، اتان، گاز طبیعی)، که عمدتا در کشورهای آمریکا، کانادا و اروپای غربی واقع شده اند، صورت گرفته است. پس از بررسی مخاطرات، علل اصلی آنها مشخص و دسته بندی گردید و سپس راهکارهایی جهت جلوگیری از وقوع آنها ارائه شد. بررسی ها نشان می دهد که مهمترین عوامل ایجاد مخاطرات، اکتشافات غیر دقیق، طراحی و اپراتوری نامناسب و خزش نمک است که منجر به شکست چاه و لوله های جداریآن، نشت محصولات ذخیره شده، خرابی و شکست تجهیزات سطحی و افت حجم مغار شد. بطور کلی می توان چنینارزیابی کرد که عامل خطای انسانی بیشترین تاثیر در وقوع مخاطرات را داشته است.

تاسیسات نمکی، مخاطرات، مواد هیدروکربوری، نشت، ناپایداری