بابک مومنی - کارشناس ارشد تاسیسات آبیاری، واحد مدیریت آب و خاک، سازمان جهاد کشاورزی
احمد پورزند - مدیر بخش بهره برداری و بهسازی شبکه های آبیاری شرکت مهاب قدس
میرخالق ضیاتبار احمدی - استاد گروه مهندسی آب دانشگاه مازندران، دانشکده کشاورزی ساری
حسن گلمایی - استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه مازندران، دانشکده کشاورزی ساری

ارزیابی به عنوان فرآیند تحلیل نهاده ها و فعالیت های یک پروژه ابزار بسیار مهمی در بررسی شرایط مدیریت بهره برداری و نگه داری از شبک ه های آبیاری محسوب می شود. در پژوهش حاضر، با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها به عنوان یک ابزار جدید در برنامه ریزی خطی، به بررسی کمی میزان اثر بخشی و کارآیی شبکه ی آبیاری سد گرگان در تولید محصولات زراعی منطقه، در بین سال های 1370 تا 1382 ، پرداخته شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد با در نظر گرفتن حجم آب توزیع شده ی سالانه و مجموع هزینه های صرف شده سالانه شبکه به عنوان نهاده های مدل و مقدار تولید هر یک از محصولات عمده ی منطقه به عنوان ستاده های مدل، بیشتر سال ها از شرایط کارآیی مناسبی برخوردار بوده اند و 1371 و 1379 سال های ناکارآی شبکه محسوب می شوند . اما با وارد کردن اثر ارزش اقتصادی هریک ، تنها سال های 1370 از محصولات به صورت محدودیت های اضافی به مدل های موجود، اختلاف سطح کارآیی سال های مختلف به وضوح مشاهده می شود که بخشی از ناکارآیی ناشی از کاستی های موجود در مدیریت توزیع آب و بخش غالب آن ناشی از نامناسب بودن الگوهای تخصیص و کاربرد آب در بخش مدیریت زراعی منطقه بوده است.

کارآیی، تحلیل پوششی داده ها، شبکه ی آبیاری ، سد گرگان