محمود بینا - استادیار گروه سازه های آبی دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز
عادل مرادی سبزکوهی - دانشجوی دوره کارشناسی ارشد گروه سازه های آبی دانشگاه شهید چمران اهواز

شیب شکن های قائم به سبب سادگی ساخت و عملکرد مناسب از جمله ساز ههای هیدرولیکی رایج جهت مستهلک نمودن انرژی جریان در شبک ههای آبیاری، آبراه ههای فرسای شپذیر و حوضه های آبخیز میباشند. در این سازه پدیده پرش هیدرولیکی در پائین دست، همچون اکثر ساختما نهای مستهلک کننده انرژی مهمترین پارامتر تأثیر گذار در افت انرژی میباشد. اتلاف موضعی انرژی که در اثر ریزش جت جریان در حوضچه پدید میآید، و نیز تغییر خطوط جریان و تلاطم ایجاد در حوضچه زیر جت، بخش مهم دیگری از اتلاف انرژی را تشکیل م یدهد که در این پژوهش به نام "افت انرژی جت"معرفی م یگردد. انتخاب ابعاد مناسب ساختمان شیب شکن به فراخور مشخصات هیدرولیکی جریان، با لحاظ نمودن میزان افت انرژی جت، بخصوص اگر مسیر جریان دارای شیب شکن متوالی باشد م یتواند در کاهش هزین ههای اجرایی نقش بسزایی داشته باشد. در این تحقیق با ساخت شیب شک نهای قائم در دو ارت15/5cm و 25/5cm پارامترهای جریان در حالت جریان با جت پارامترهای جریان در حالت جریان با جت ( از جمله Rajaratnam ،White ،Rand و Moore) مقایسه گردید. نتایج نشان داد که میزان استهلاک بسته به عدد شیب شکن متغیر بوده و در حالت هوادهی نشده بیش از حالت هوادهی میباشد. این میزان برای حالت هوادهی نشده در محدوده مورد بررسی از حدود 6/6 درصد کل انرژی جریان برای Dn برابر با 0/36 تا 57 درصد برای Dn برابر با 0/003 متغیرمیباشد.

شیب شکن، استهلاک انرژی، عدد شیب شکن، هوادهی، عدد فرود