رضا دادمهر - هیئت علمی گروه مهندسی آب دانشگاه ارومیه
کامران زینال زاده - هیئت علمی گروه مهندسی آب دانشگاه ارومیه
بهنام حبیب زاده - کارشناس گروه مهندسی آب دانشگاه ارومیه

تالاب ها بعنوان پرتنوع ترین محیط زیست جهان، محل جمع شدن انبوه گونه های جانوری و رشد انواع گیاهان می باشند. تالاب می تواند منبع کسب درآمد و تامین کننده غذای بسیاری از مردم حاشیه آن باشد. به همین خاطر تالابها دارای ارزش اقتصادی زیادی نیز می باشند.. در تحقیق حاضر، چگونگی تاثیر کانال زهکش حسنلو بر روی تالاب های واقع در دشت نقده توسط مدل ریاضی مورد سنجش قرار می گیرد. برای دستیابی به هدف مورد نظر، مدل کامپیوتری منابع آب زیرزمینی دشت های نقده و اشنویه برای اعمال سناریوهای لازم، مد نظر قرار گرفت. این مدل، از کد کامپیوتری بعنوان یک کد سه بعدی جریان MODFLOW غیرهمگام در محیط متخلخل اشباع، غیرهمگن و غیرایزوتروپ که حل معادله دیفرانسیلی جریان غیردائمی در آن به روش تفاضلات محدود انجام شده است، بهره مند بوده و کارائی خود را برای سالهای واسنجی، اعتبار و ارزیابی نشان داده است. با شناسائی سلولهای کانال زهکش حسنلو در شمال تالاب “ خدرحاجی” تا تالاب “ شورگل” در مدل و لحاظ عمق کف زهکش در ارتفاعات مدلی متفاوت، ارزیابی مدلی زهکش مورد نظر در هر کدام از حالات تالاب با سلول های فعال و غیرسیراب و تالاب با سلول های فعال و سیراب صورت پذیرفت. نتایج پژوهش بیانگر تخلیه محیط متخلخل اشباع از آب زیر تالابها توسط کانال زهکش حسنلو می باشد. تاثیر کانال زهکش در پائین آوردن سطح آب زیرزمینی سلولهای مرزی دشت و در جوار هر کدام از تالاب ها قابل ملاحظه است. این تاثیر بیش از همه خود را در سلول های مرزی دشت در جوار تالاب “ خدرحاجی” برای هر عمق لحاظ شده کانال زهکش نشان می دهد. بعبارت دیگر کانال زهکش حسنلو عامل اصلی در کاهش سطح آب تالاب “ خدرحاجی” می باشد.

زهکشی، مدلهای ریاضی، تالابهای نقده، محیط زیست