غزال جیحون - کارشناس مطالعات شبکه های آبیاری و زهکشی شرکت مهندسی مشاور دزآب
محسن زرشناس - دانشجوی کارشناس ارشد سازه های آبی دانشگاه شهید چمران اهواز
احمدعلی توکلی زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهیدچمران اه
رسول قبادیان - دانشجوی دکتری سازه های آبی دانشگاه شهید چمران اهواز

درمناطق خشک و نیمه خشک مدیریت مصرف آب برای افزایش بهره وری از منابع آب قابل استحصال و در دسترس نقش مؤثری در توسعه پایدار خواهد داشت . انتخاب روشهای مناسب توزیع آب در سطح مزارع برای افزایش کار آیی آب تحویلی به کشاورزان یکی از راهکارهای مدیریتی مؤثر در راستای ارتقای بهر ه وری در یک کشاورزی به شمار می رود. با توجه به ضرورت دستیابی به افزایش کارایی مصرف آب و به لحاظ افزایش روزافزون هزینه های تأمین آب و محدودیت های منابع آب قابل استحصال، اگرچه هنوز آبیاری سطحی به عنوان روش غالب در جهان محسوب می شود، ولی این امر تمایل کشورهای توسعه یافته را به کاربرد بیشتر سیستم های آبیاری تحت فشار و کم فشار افزایش داده است . سیستم آبیاری کم فشار در حقیقت راه حل میانه ای بین استفاده از سیستم کانالهای روباز و سیستم های آبیاری مکانیزه تحت فشار (بارانی یا موضعی ) میباشد که امکان دستیابی به راندمان توزیع آب در مزارع تا حد ٩٥ % در شرایط اجرای خوب را فراهم می نماید . در اراضی که دارای محدودیتهای اجرای شبکه های آبیاری از قبیل وضعیت توپوگرافی، کیفیت نامناسب خاک منطقه و عدم دسترسی به قرضه مناسب و ارزان جهت اجرای شبکه کانالهای بتنی در جا م یباشد، روش آبیاری کم فشار بعنوان یک گزینه فنی بررسی میگردد. سهولت و سرعت اجرا، افزایش راندمان آبیاری و در نتیجه افزایش سطح زیر کشت ناشی از این موضوع و سهولت بهره برداری از مزایای این روش می باشد. در این تحقیق تأثیر همزمان جانمایی شبکه و روش های آبیاری سطحی و کم فشار به منظور تعیین گزینه برتر فنی و اقتصادی آبیاری شبکه فرعی در سطح ١٠٠٠ هکتار از اراضی پایین دست دشت رامهرمز مورد بررسی قرار گرفته است . بررسی ها نشان می دهد که استفاده از روش آبیاری کم فشار با استفاده از جانمایی مناسب شبکه، اگرچه هزینه سرمایه گذاری اولیه نسبتًا بالاتری نسبت به آبیاری سطحی خواهد داشت ولی به دلیل سهولت در اجرا و بهره برداری افزایش راندمان و در نتیجه حدود ١٥ درصد سطح زیر کشت مناسب به نظر میرسد.

کم فشار، شبکه فرعی، مقایسه فنی و مقایسه اقتصادی