محمود رضا بهبهانی - دانشیار گروه مهندسی آبیاری و زهکشی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
علی رحیمی خوب - استادیار گروه مهندسی آبیاری و زهکشی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
محمدهادی نظری فر - کارشناس پژوهشی گروه مهندسی آبیاری و زهکشی پردیش ابوریحان دانشگاه تهر
رضوانه مومنی - کارشناس پژوهشی گروه مهندسی آبیاری و زهکشی پردیس ابوریحان دانشگاه تهر

یکی از اهداف مدیریت شبکه های آبیاری تامین بهینه آب مورد نیاز باغات می باشد که عموما از طریق سیستم های آبیاری قطره ای انجام می شود. طراحی مناسب عمق و مدت آبیاری در این سیستم مانع از تلافات آب و یا وارد نمودن تنش به گیاه می گردد. عمق و مدت آبیاری دو پارامتر اساسی در طراحی سیستم آبیاری قطره ای است. در اکثر موارد ، ارزیابی سیستم در زمان بهره برداری نشان می دهد که این دو پارامتر با هدف مورد نظر تطابق ندارند. از آنجایی که مدیریت بهینه آب در سیستم آبیاری قطره ای منوط به تعیین مناسب دو پارامتر اصلی طراحی یعنی مدت و عمق آبیاری است و از طرفی چون در آزمایش های صحرایی به منظور تعیین مطلوب این پارامترها نیاز به صرف زمان و هزینه زیاد می باشد ، استفاده از مدلهای شبیه سازی اهمیت زیادی دارد. هدف این مطالعه، کاربرد مدل Chemflowجهت مدیریت مطلوب مصرف آب در سیستم های آبیاری قطره ای می باشد. مدل Chemflow یکی از مدلهای شبیه سازی حرکت آب در خاکهای غیر اشباع است. در این تحقیق مطابق با دستوالعمل های موجود، پارامترهای مورد نیاز برای تامین نیاز آبی درخت زیتون تعیین گردید. پس از اعمال آبیاری، عمق خیس شدگی بر اساس دو پارامتر ذکر شده اندازه گیری و. مشخص شد که پارامترها بیش از حد برآورد گردیده و عمق خیس شدگی فراتر از مقدار مورد نیاز است. با تکمیل داده های مورد نیاز و کالیبراسیون مدل، مقادیر مطلوب توسط مدل تعیین و با اعمال آبیاری مجدد تحت این شرایط مشخص شد که عمق خیس شدگی به شرایط ایده آل رسیده است. همچنین نتایج نشان داد که رطوبت اولیه خاک و زمان مناسب قطع جریان تاثیر بسزایی در عمق خیس شدگی مطلوب دارند. بنابراین مدل Chemflow امکان کالیبره نمودن پارامترهای تعیین شده را پس از طراحی، فراهم نموده و منجر به استفاده مناسب از آب، کاهش تلافات آن و یا تنش به گیاه و کاهش هزینه های سرمایه گذاری اولیه سیستم می شود.

مدل Chemflow، مدیریت آبیاری، عمق خیس شدگی، آبیاری قطره ای