حسین شریفان - استادیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گروه مهندسی آب
بیژن قهرمان - دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده کشاورزی، گروه مهندسی آب

از آن جا که باران به لحاظ اقلیمی و کشاورزی در استان گلستان از اهمیت ویژه ای برخوردار است، لذا در مدیریت کشاورزی بایستی بارندگی همراه با ریسک مورد توجه قرار گیرد . بدین منظور سه منطقه با اقلیم ها و الگوی زراعی متفاوت در استان گلستان انتخاب شد. این مزارع عبارت بودند: لاله باغ (منطقه پر باران)، مزرعه نمونه (بارندگی متوسط ) و قازانقایه (منطقه کم باران ). روش کار بدین ترتیب بود که پس از جمع آوری باران های 10 روزه در ایستگاه های باران سنجی واقع در هر یک از مزارع فوق و بر اساس توزیع لوگ نرمال، میزان بارندگی 10 روزه با احتمالات مختلف در سه وضعیت ترسالی، عادی و خشکسالی برآورد گردید . سپس با بکارگیری نرم افزار Lingo-8 و قرار دادن یکسری از محصولات منطقه در الگوی کشت و همچنین پتانسیل آبی موجود برای هرمزرعه، میزان بارندگی در سه وضعیت فوق الذکر مد نظر قرار گرفته و نتایجی حاصل شد . با کاهش نسبت حجم باران مؤ ثر به حجم آب مصرفی توسط گیاه CR درآمد کشاورزی نیز کاهش یافت. این نسبت در مزرعه لاله باغ نسبت به مزرعه دیگر بزرگتر بود و این می توانست به علت وضعیت اقلیمی مرطوب تر این مزرعه باشد. از طرفی با کاهش بارندگی و یا وقوع خشکسالی در منطقه مطالعاتی، کاشت محصولاتی نظیر کلزا، هندوانه و پنبه از اهمیت بیشتری برخوردار بودند. از سوی دیگر با افزایش شدت ترسالی، درآمد هم به لحاظ افزایش بارندگی بیشتر گردید.

الگوی کشت، بارندگی، گلستان