آرش محجوبی - رئیس گروه زهکشی سازمان آب و برق خوزستان
حبیب اله بصیرزاده - مدیر دفتر شبکه های سازمان آب و برق خوزستان

شبکه آبیاری و زهکشی نخلستانهای ساحل راست و چپ رودخانه بهمن شیر در استان خوزستان و در جنوب شرقی خرمشهر و آبادان واقع شده است. مساحت اراضی ساحل راست 3200 و مساحت اراضی ساحل چپ آن حدود 3400 هکتار می باشد که بصورت نواری بعرض حدود 40 کیلومتر در دو سمت رودخانه بهمن شیر واقعند. نخلستانهای حاشیه بهمن شیر در شرایط کنونی بصورت جزرو مدی آبیاری می گردد. کارایی این سیستم آبیاری و زهکشی بواسطه کاهش جریان رودخانه و پیش روی آب شور خلیج فارس بتدریج کاهش خواهد یافت و مطابق مدلهای تهیه شده در مطالعات قبلی، زمانی از حیز انتفاع ساقط می گردد. برای مقابله با این پدیده در شرایط زمانی متفاوت، مراحل مختلف اجرایی پیش بینی گردیده تا ضمن مقابله با پدیده شوری، امکان آبیاری نخلستانها با منابع آب شیرین میسر گردد. از آنجا که تامین آب نخلستانهای مذکور از طریق پمپاژ آب رودخانه کارون به رودخانه بهمن شیر صورت میگیرد، حفاظت کمی و کیفی رودخانه بهمن شیر واجد اهمیت می باشد. لذا مراحل مختلف مقابله با شوری و چگونگی تخلیه پساب اراضی از اهمیت ویژه ای برخوردار خواهد بود. در این مقاله ضمن بررسی سیمای کلی شبکه با لحاظ نمودن جنبه های اقتصادی، فنی، اجرایی و زیست محیطی، راهکارهایی جهت دفع مناسب این زه آبها ارائه خواهد گردید.

بهمن شیر ، آستانه تحمل تنش گیاه، آبیاری جزرو مدی ، زه آب ، حوضچه تبخیری، تالاب، فرآیند آبشوئی ، بیلان آبی