سیده شقایق میر مسعودی - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی دانشگاه بوعلی سینا همدان
صفر معروفی - استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا همدان
علی اکبر سبزی پرور - دانشیار دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا همدان
سارا تنیان - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی دانشگاه بوعلی سینا همدان

پدیده انسو (ENSO) یکی از بارزترین و قابل ملاحظه ترین علل تغییرپذیری سال به سال اقلیم در مقیاس جهانی می باشد. شاخص سنجش میزان انسو، نوسان جنوبی (SOI) است که مقادیر مثبت یا منفی آن به ترتیب بیان گر فاز سرد یا لانینا و فاز گرم یا النینو می باشد . در این تحقیق، تغییرپذیری دمای هوای سه شهر ایران از جمله تبریز، سقز و قزوین در سال های انسو نسبت به سال های خنثی مورد بررسی قرار گرفته است . نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهدکه دمای هوای تبریز و قزوین با تأخیر سه ماهه از فازهای تابستانه النینو تأثیر گرفته و در پاییز نسبت به سال های خنثی کاهش معنی داری می یابد . دمای هوای شهر سقز در شرایط النینوی تابستانه، در فصل تابستان و همچنین فصل پاییز کاهش معنی داری دارد . در فاز لانینا و فصل زمستان دمای هوای هر سه شهر نسبت به سالهای خنثی تغییر معنی داری نمی کند.

انسو، اقلیم ، SOI ، لانینا، النینو