نیلوفر خاورزاده - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی انرژی تجدیدپذیر، پژوهشکده انرژی، پژوهشگاه مواد و انرژی
فرح السادات هالک - دانشیار پژوهشکده انرژی، پژوهشگاه موارد و انرژی
محسن میرمحمدی - استادیار گروه مهندسی عمران و محیط زیست، دانشگاه تهران

ترکیبات آلی فرار (VOCs)، عمدتا بنزن، تولوین، اتیل بنزن و زایلن (BTEX) هستند. میزان پراکندگی در اتمسفر شهری این آلاینده برای مدیریت کارآمد و اجرای استراتژی های مرتبط با آن، بسیار مهم است؛ زیرا بهعنوان مثال تنفس مدت طولانی این آلاینده ها تبعات زیادی برای افراد جامعه از نظر سلامتی، در پی دارد. در این مطالعه با توجه به شرایط جغرافیایی و محدودیت های طرح ترافیک تهران ارزیابی آلاینده BTEX در دو منطقه شهرداری، منطقه 6 و منطقه 1 به منظور مقایسه دو ناحیه در نظر گرفته شدند. در این تحقیق، برای اندازه گیری غلظت BTEX؛ 20 نقطه در منطقه 6 و 4 نقطه در منطقه 1 با استفاده از نرم افزارهای آماری R انتخاب گردید. نمونه برداری و آماده سازی نمونه ها، طبق قوانین موسسه ملی ایمنی و بهداشت شغلی (IOSH) انجام شد. در ادامه باس اتفاده از دستگاه کروماتوگراف گازی (GC-Ms) نمونه ها آنالیز شدند. با توجه به اینکه اصلی ترین منبع تولید آلاینده ها در سطح شهر تهران، وسایل نقلیه موتوری هستند و منطقه 6 شهرداری، به علت مرکزیت و وجود بیمارستان های متعدد، دانشگاه ها، ادارات، وزارتخانه ها، برج های مسکونی و اصل ترین اتوبان های تهران، آلاینده BTEX برای این منطقه با میانگین غلظت بنزن 142.1، تولوین 221.6، اتیل بنزن 74.29 و زایلن 193.1 میکروگرم بر متر مکعب، در مقایسه با منطقه 1 با میانگین غلظت بنزن 53.5 تولوین 38.33، اتیل بنزن 8.9 و زایلن 33.05 میکروگرم بر متر مکعب بدست آمد.

؛ BTEX، آلودگی هوای تهران، مصرف بیزن، منطقه 6 شهرداری تهران، ترکیبات آلی فرار