سیدمحمدصادق جلال الدینی کرکی - کارشناس ارشد عمران ، سازه های هیدرولیکی، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری
سید ابراهیم سیدی - کارشناس عمران، عمران پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری

یکی از کاربردهای کانالهای خاکی احداث آنها جهت انتقال سیلاب است. عموما کعضل پس از عملکرد این کانالها آورد رسوب ناشی از سیلاب می باشد به نحویکه این پدیده باعث بر هم خوردن نظم شیب کانال می گردد، همچنین رسوبات در داخل کانال بصورت غیر یکنواخت انباشت گردیده رقوم خط پروژه کانال را بر هم می زند. نتیجه این تغییرات در طول دوره بهره برداری کانال باعث می گردد سیلابهای ورودی به کانال از سرریزهای جانبی طبق فرآیند طراحی خارج نگردند. به طبع آن روند کاهش دبی جریان در طول کانال متوقف و یا دچار تغییر شده، انرژی جریان، خلاف فرآیند طراحی، در امتداد کانال افزایش یافته و باعث تخریب سرریزهای انتهایی و یا دیواره اصلی کانال می گردد. در این پژوهش ایجاد شیب معکوس در طول کانال، ایجاد تنگ شدگی در کانال توسط تبدیل های تنگ کننده (Contracting Transition) ، ساخت شیب شکن (Drop) در فاصله کوتاهیبعد از هر سرریز، ساخت اپی و تغییر جهت مسیر جریان، تنظیم شیب طولی کل کانال و رقوم روی سرریزها جهت سوار شدن آب بر روی سرریزها جهت رفع این معضل بر اساس 3 گزینه تحلیل هیدرولیکی، تحلیل سازه ای و تحلیل اقتصادی مورد سنجش قرار گرفته اند.

کانل خاکی ، شیب معکوس ، Channel slope 3 Drop 3 Contracting Transition