اشرف السادات نوحی - استاد دانشکده علوم دانشگاه تهران
محمد ستاره - پژوهشگاه صنعت نفت تهران، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران

در این تحقیق، روشهای مختلف غنی سازی، جدا سازی، شناسایی ، اکسیداسیون آهن (انجام خوردگی) و تاثیر شرایط فیزیکی، روی باکتری اکسید کننده آهن، تیوباسیلوس فروکسیدانس و بررسی پراکندگی آن در برخی مناطق طبیعی و صنعتی ایران مورد بررسی قرا رگرفته است. به منظور غنی سازی و جداسازی این باکتری، محیط های کشت مختلفی مورد کشت و بررسی آزمایشگاهی قرار گرفت و نهایتا محیط کشت معنی 9K جهت غنی سازی و محیط کشت FSM حاوی آگار خالص جهت بدست اوردن کلنی باکتری، انتخاب و مورد استفاده قرار گرفتند. جهت شناسائی میکروسکوپی این باکتری، از میکروسکوپهای نوری و الکترونی اسکتینگ استفاده بعمل آمد که در این رابطه روشهای مختلف تهیه و آماده سازی نمونه، جهت میکروسکوپ الکترونی اسکتینگ ، بررسی و مورد استفاده قرار گرفتند. در نتیحه مشخص گردید که بهترین روش برای تهیه و آماده سازی نمونه ، استفاده از دانه ها کربن فعال همراه با تیمار اسیدی در PH=2 می باشد. جهت بررسی شرایط فیزیکی روی رشد باکتری، اثرات PH و دماهای مختلف ومیزان نیاز به اکسیژن و هوادهی روی باکتری بررسی گردید. به منظور بررسی استفاده تیوباسیلوس فروکسیدانس از تیوسولفات سدیم، بیوراکتوربستر آکنده باکربن فعال ساخته و با موفقیت از آن استفاده بعمل آمد. به منظور مطالعه اکسیداسیون آهن و نحوه ایجاد خوردگی توسط این باکتری، تست سنجش آهن فرو در محلول به دو روش انجام و در نهایت روش فنانترولین بعنوان روش بهینه انتخاب و مورد استفاده قرار گرفت و نهایتا نحوه انجام اکسیداسیون آهن و ایجاد خوردگی توسط باکتری به چند روش مختلف صورت پذیرفت. به منظور بررسی پراکندگی این باکتری در برخی نقاط ایران، از مناطق طبیعی دارای خصوصیات ویژه زیستگاههای این باکتری ها و نیز تعدادی از واحدهای صنعتی ، نمونه برداری بعمل آمد. نتایج حاصله مشخص نمود که این باکتری در محیط های زیست طبیعی خود تکثیر یافته، از طریق آبهای مورد استفاده واحدهای صنعتی وارد این تاسیسات شده و مسائل و مشکلات فراوانی (از جمله خوردگی میکروبی در سطح وسیع) را می تواند ایجاد کند.