محمدرضا یزدانی - عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات برنج کشور
مسلم محمدشریفی - عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات برنج کشور
تیمور رضوی پور - عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات برنج کشور
ناصر شرفی - کارشناس ارشد موسسه تحقیقات برنج کشور

جهت بررسی امکان کاربرد روش های پیشرفته آبیاری و روش بدون غرقابی، در مقایسه با روش سنتی زارعین طرح ارزیابی رژیم های مختلف آبیاری در اراضی شالیزاری استان گیلان در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و چهار تیمار شامل روش ژاپنی (فوکودا)، روش پی شنهادی فائو (نشریه 33 )، روش بدون غرقابی و روش سنتی با غرقاب دائم ، در محل ایستگاه مؤسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) در کرت هایی با مرزهای بتونی به ابعاد 5 × 3 متر تحت اعمال رژیم زراعی و کودی متداول منطقه در کشت رقم بینام به عنوان رایج ترین رقم بومی طی سال های 77 -1375 اجرا گردید . در سال سوم آزمایش مقدار آب - مصرفی توسط کنتور اندازه گیری و ثبت شد. نتایج اجرای این طرح در طی سه سال حاکی از عدم تفاوت معنی دار در مقادیر عملکرد، طول خوشه و تعداد پنجه بوده ولی در ارتفاع بوته در سطح 99 % تفاوت معنی دار وجود دارد . بیشترین میا نگین عملکرد مربوط به روش آبیاری ژاپنی بوده و پس از آن به ترتیب روش های فائو، سنتی و بدون غرقابی قرار دارند. از نظر آب مصرفی تفاوت تیمارها معنی دار بوده و بیشترین مقدار آن در روش آبیاری سنتی و کمترین مقدار آن در روش آبیاری بدون غرقابی مصرف شده است. از نظر تراکم علف های هرز در تیمارهای مختلف تفاوت معنی دار وجود داشته و روش بدون غرقابی دارای بیشترین علف هرز بوده و بعد از آن روش سنتی قرار دارد؛ کمترین علف هرز مربوط به روش های فائو و ژاپنی می باشد. بنابراین با توجه به عدم تفاوت معنی دار در مقدار عملکرد و با تو جه به اینکه در روش بدون غرقابی آب کمتری مصرف می شود، این روش نسبت به روش های دیگر بهتر خواهد بود لکن اعمال این روش مستلزم تسطیح مناسب، وجود آب مطمئن و دائمی، هزینه آبیار، مبارزه بیشتر با علف های هرز ، تجهیزات آبیاری و مهمتر از همه کارگر ماهر می باشد . از نظر سهولت اجرایی روش سنتی بهتر می باشد زیرا مدیریت سهلتری را طلب می نماید . اما با توجه به عدم تفاوت عملکرد و صرفه جویی معنی دار در روش های ژاپنی و فائو و همچنین سهولت اجرایی، این روش ها مناسب تر بوده و قابل توصیه می باشد.