سعید ایمانی - کارشناس ارشد مدیریت سوانح طبیعی

واقع شدن بخشهای زیادی از ایران در منطقه خطر زلزله و همچنین کوهستانی بودن آن موجب گردیده که خطرات زمین لغزش سالانه خسارات قابل توجهی به کشور ما وارد آورد . زمین لغزشها بموجب آنکه باعث خسارات جانی ومالی می گردند ‘ ریسک را افزایش می دهند . فعالیت افراد نیز تاثیر مهمی روی افزایش ریسک زمین لغزشها می گذارد واغلب موجب می گردد که تصمیمات ساده مربوط به کاهش ریسکهای زمین لغزش به تصمیمات سخت مبدل شوند . در حالیکه محاسبات ریسک هنوز هم ادامه دارد و کار با ارزشی است . اما نتایج بدست آمده ب ا افزایش سطح عدم قطعیت مبهم تر می شود بنابراین چالشهای اساسی توسعه دادن روشهایی برای انجام محاسبات اولیه ریسک می باشد . طی دهه های اخیر بحث ریسک وارزیابی آن در مورد خطرات طبیعی در بحث زمین لغزش رشد فراوانی کرده است ومفاه یم مهمی در این زمینه ایجاد گردیده است . بطوری که گاهی وقتها از آن بعنوان انقلاب ریسک یاد می گردد . هدف اصلی این پیشرفتها مشاوره در موضوعات مختلف و تصمیم گیری با اصول علمی می باشد . ریسک زمین لغزش حاصل اندرکنش توابع احتمال خطر ‘ آسیب پذیری ‘ در معرض قرار گیری و تابع ( ارزش دهی المانهای قرار گرفته در ریسک می باشد . این توابع در رابطه مشترک کارارا ( 1983 )‘ وارنز ( 1984 وجونز( 1985 ) ذکر شده اند . که بصورت کمی وریاضی بوده وبا استفاده از آن می توان با مشخص کردن احتمال خطر زمین لغزش سطو ح مختلف ریسک زمین لغزش را تعیین کرده وبا جمع ریسک حاصل از سطوح مختلف خطر ‘ ریسک نهایی یک منطقه بصورت کمی بدست آورد . .قابلیت ارزیابی کمی در مقابل ارزیابی کیفی در مسائل اصلی مدیریت ریسک به نسبت 7 به 1 می باشد Royal society ) . 1992 ) بنابراین بکار گرفتن مق ادیر عددی و ‘ روابط ریاضی در کارهای مربوط به ریسک توسط مهندسان و دانشمندان امری کاملا طبیعی می باشد . در این مقاله مفاهیم وروابط اساسی محاسبه و ارزیابی ریسک زمین لغز ش بیان شده وهمچنین الگویی ارائه می دهیم که کارشناسان وتصمیم گیران را قادر خواهد ساخت با بکا رگیری این روش میزان ریسک یک منطقه مشخص را بصورت کمی محاسبه نمایند ونهایتا بتوانند با استفاده از نتایح علمی بدست آمده مدیریت ریسک زمین لغزش را بنحو صحیحی در منطقه اعمال نمایند

ریسک، خطر ، آسیب پذیری ، در معرض قرار گیری ، مدیریت ریسک زمین لغزش