محمدرضا عدل پرور - عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت ایران (سرپرست دانشکده فنی و مهندسی دا
حمیدرضا وثوقی فر - عضو آزمایشگاهی مجموعه PEERدانشگاه برکلی کالیفرنیا

در این مقاله با بررسی و مطالعات آماری بدست آمده در یک تحقیق نظر مردم و مسئولین مورد ارزیابی گرفته است. هدف این تحقیق نحوه عملکرد مدیریت بحران قبل، در حین و بعد از وقوع زلزله میباشد و در نهایت وضعیت موجود مدیریت بحران در بم مورد بررسی قرار گرفته و نکات ضعف و قوت آن شناسائی شده است. سپس با استفاده از اطلاعات بدست آمده و از طریق کارکرد مدیریت بحران وضعیت رخدادهای غیر مترقبه آتی بهبود یابد. برای موفقیت در مدیریت بحران زلزله باید به پیشرفتهای صورت گرقته در این زمینه مجهز شد. از مزایای استفاده از فن آوری اطلاعات(IT) در مدیریت بحران، می توان به برنامه ریزی دقیق، سرعت بالا، نظارت موثر بر اقدامات پیشگیرانه، هدایت فعالیت های امداد اهمیت فنآوری و اطلاعات، امکان کنترل صحت و کنترل دسترسی به اطلاعات و مبادلة سریع اطلاعات اشاره نمود. در حقیقت مدیریت بحران زلزله بدون استفاده از فن آوری اطلاعات بسیار مشکل و شاید غیر ممکن باشد. در ادامه مطالعات آماری نحوة عملکرد مدیریت بحران در زلزله بم از دیدگاه مردم و مسئولین شهر بم در سال 82-83 انجام شده است. در این دیدگاه دو گروه مردم و مسئولین شهر بم را در مورد عملکرد مدیریت بحران که شامل مراحل و شاخصهای برنامه ریزی، پیشگیری و ایجاد آمادگی برای مقابله با بحران، خدمات رسانی و تامین نیازهای عمومی، جلب مشارکت مردمی و بکار گیری نیروی انسانی، سازماندهی و نظارت برای کنترل بحران که جهت باز سازی و عادی سازی مؤثرند مورد بررسی قرار گرفته اند. در پایان با توجه به آمار و نتایج بدست آمده در این پژوهش، راهکارهای کاربردی و جدیدی برای رسیدن به وضعیت مطلوب مدیریت بحران و کاهش خسارات جانی و مالی زلزله های آتی ارائه شده است. نتایج نشان می دهند که بین دیدگاه مردم و مسئولین شهر بم در مورد عملکرد مدیریت بحران قبل از زلزله در زمینه متغییر های پیشگیری، آمادگی و برنامه ریزی رابطه ای ضعیف وجود دارد. بطور خوشبینانه می توان عنوان نمود که بین دیدگاه مردم و مسئولین شهر بم در مورد عملکرد مدیریت بحران پس از کنترل بحران در زمینه های عادی سازی و باز سازی رابطه ای وجود دارد.

مدیریت بحران، مردم ومسئولین شهر بم، عملکرد، فنآوری و اطلاعات