ماهرخ سردشتی - کارشناس ارشد ژئومورفولوژی در برنامه ریزی محیطی
آمنه صفریان - کارشناس ارشد ژئومورفولوژی در برنامه ریزی محیطی

جاده ها جزئی از توسعه تمدن و حامی فعالیتهای اقتصادی می باشند, بر این اساس زیر بنای زندگی جدید، جاده ها هستد که اخیراً حالتی بحرانی پیدا کرده اند.علت این امر, رخداد حوادث در جاده ها است که بخشی از آن مربوط به وقوع بلایای طبیعی مانند انواع حرکات دامنه ای، وقوع و ریزش بهمن،جاری شدن سیلاب در جاده ها،احتمال وقوع زلزله و ... می باشد. این نکته نشان می دهد که مسیر جاده ها بدرستی و با نگرش یکپارچه بر بلایای طبیعی انتخاب نشده است. بنابراین بجز امنیت در عبور و مرور که باید بر راههای کشور حاکم باشد لازم است تا مسائل فنی مهندسی ترافیک به طور دقیق مد نظر قرار گیرد, همچنین ضروری است که راهها در برابر تأثیر عوامل جغرافیایی و مخاطرات محیطی مخرب هم هرچه بیشتر ایمن شوند تا بستر مناسب و مطمئنی برای توسعه بویژه توسعه پایدار فراهم آید. نقش بسترهای جغرافیایی در احداث شبکه راههای ارتباطی از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. جاده اهر_ تبریز یکی از مسیر هایی است که هر ساله تصادفات زیادی در آن رخ می دهد و شاهد حوادث ناگواری در این مسیر می باشیم. . باتوجه به اینکه نگهداری و تعریض و اصلاح جاده ها از ضروریات اساسی در جهت حفظ ارتباط بین مناطق به شمار می رود. هدف از این مقاله ارزیابی و پهنه بندی مخاطرات طبیعی در مسیر جاده اهر_ تبریز می باشد، برای این منظور از نقشه های توپوگرافی و زمین شناسی و کاربری اراضی و خاک و تصاویر ماهواره ای و داده های هواشناسی و هیدرولوژی استفاده شد. لایه های مربوطه به کمک نرم افزارهایARC GIS,Geomaticaاستخراج و مورد تجزیه تحلیل قرار می گیرند. این لایه ها با به کارگیری مدل سلسله مراتبی(A.H.P)وزن دهی شده و نقشه نهایی اررزیابی و پهنه بندی مخاطرات طبیعی در مسیر جاده اهر _ تبریز تهیه خواهد شد، ضمن شناسایی و مکان یابی نقاطی که در معرض مخاطرات طبیعی قرار دارند راهکارها و پیشنهادهایی جهت پیشگیری و ایمن سازی نقاطی که جاده را تهدید می نمایند، ارائه می گردد.

مخاطرات طبیعی _ مدل سلسله مراتبی A.H.P) )_ سیستم اطلاعات جغرافیایی _ مسیر اهر_تبریز