دین محمد ایمانی - استادیار دانشگاه علم و صنعت ایران
مهرداد احمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه علم و فناوری مازندران

عواملی نظیر مسائل سیاسی، نوسانات تقاضا، تغییرات تکنولوژی، ناپایداری های مالی و حوادث طبیعی موجب افزایش عدم قطعیت و بروز ریسک هایی در زنجیره تامین می شود. مدیریت چنین ریسک هایی، جهت کاهش آسیب پذیری زنجیره تامین، ضروری می باشد. مدیریت ریسک زنجیره تامین اخیراً توجهات بسیاری را به خود جلب نموده و مقالات زیادی در این زمینه منتشر شده است. در این مقاله به مرور ادبیات موضوع مدیریت ریسک زنجیره تامین و بررسی مقالات منتشر شده در این حوزه از ابتدا در تا سال 2013 پرداخته شده است. رویکردهای به کار گرفته شده در مقالات به شش گروه مدل سازی، شبیه سازی، رویکرد مفهومی، مطالعه موردی، مرور ادبیات و مطالعه میدانی تقسیم، و ریسک هایی که در مقالات به آنها پرداخته شده، شناسایی شده است. همچنین به این موضوع که کدامیک از فازهای شناسایی، ارزیابی و مدیریت ریسک مورد بررسی قرار گرفته، در چه صنایعی پیاده سازی شده و نیز تکنیک های مورد استفاده، توجه شده است. بررسی ها نشان می دهد که در مقالات عمدتا به بررسی روش های برخورد با ریسک توجه شده و اغلب رویکردهای مفهومی و استراتژی های کاهشی ارائه شده است. همچنین می توان دریافت که این موضوع در صنایعی نظیر صنایع تولیدی، هوا و فضا، الکترونیک، سیستم های اطلاعات و غیره قابل پیاده سازی است. به طور کلی می توان گفت در این مقاله به تشریح مفهوم مدیریت ریسک زنجیره تامین، دسته بندی های ریسک زنجیره تامین، مراحل مدیریت ریسک زنجیره تامین، جایگاه مدیریت استراتژیک ریسک به عنوان یکی از وظایف اساسی مدیران و راهبردهای کاهش ریسک پرداخته شده است. در نهایت تحقیقات داخلی و خارجی انجام شده در حوزه ی مدیریت ریسک زنجیره تامین آورده شده است.

مدیریت ریسک، دسته بندی ریسک های زنجیره تامین، مدیریت ریسک زنجیره تامین، راهبردهای کاهش ریسک زنجیره تامین