حسین بدری پور - دکترای منابع طبیعی و کارشناس ارشد سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور
رقیه جهدی - دکترای جنگلداری و مشاور مدیریت حریق فرماندهی یگان حفاظت سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور
وحید جعفریان - دانشجوی دکترای منابع طبیعی و کارشناس ارشد سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور

تا چندی پیش نظام برنامه ریزی کشور مبتنی بر تمرکزگرایی دولت و رویکرد بالا به پائین بود اما ناکارآمدی و شکست آن نظام برنامه ریزی، منجر به بازنگری در فرآیند برنامه ریزی شد و مقوله مشارکت، به عنوان شرط توفیق برنامه ها و رهیافت های کلان اقتصادی، اجتماعی و توسعه معرفی گردید. مشارکت را کنشی هدفدار، ارادی، اختیاری و ارزشی بین کنشگر و زمینه اجتماعی و محیطی افراد به منظور نیل به هدفی معین و مشترک تعریف نمودند و تلاش شد تا با اتکاء به این تعریف، اقداماتی جهت بهبود نظام برنامه ریزی و مدیریت اجرایی صورت گیرد. اما باز به دلایلی تلاش دولت ها برای بهبود نظام برنامه ریزی و مدیریت کشور ره به جایی نبرد و این بار مفهوم حکمرانی مطرح گردید و آن عبارتست از: فرآیند تصمیم گیری و اجرای تصمیمات است، در فرآیندهای تصمیم گیری و اجرا، ساختارهای رسمی و غیر رسمی وجود دارند که برای تحلیل وضعیت حکمرانی لازم است این بازیگران رسمی و غیررسمی از منظر رسیدن به هدف ها و اجرای تصمیمات ارزیابی شوند. بنابراین برای راه اندازی حکمرانی خوب در زمینه مدیریت بلایای طبیعی، لازم است از تحلیل دست اندرکاران شروع نموده و هدف را کاهش آسیب پذیری نسبت به بلایا در نظر گرفت و برای نیل به این هدف اقداماتی برای اتخاذ تصمیم مناسب و اجرای صحیح تصمیمات فوق اتخاذ نمود. سازمان ملل در چارچوب فعالیت های خود به منظور استقرار حکمروایی شهری در جهان و در قالب برنامه ابتکار عمل حکمروایی شهری، در بیانیه ای که می توان آن را منشور حکمروایی شهری نامید ،اصول هشت گانه زیر را به عنوان معیارها و و ویژگیهای حکمروایی خوب بر شمرده است. این شاخص ها به ترتیب عبارتند از: مشارکت شهروندان، حاکمیت قانون، شفافیت، مسئولیت پذیری، اجماع سازی، عدالت و انصاف، کارایی و اثربخشی، و پاسخگویی. خشکسالی یکی از بلایای طبیعی است که جزئی لاینفک از اقالیم مختلف می باشد که با شدت ها و فراوانی های مختلف، شقوق مختلف جامعه از کشاورزی و صنعت تا محیط زیست، روستایی و شهری را تحت تاثیر قرار می دهد که علی رغم وجود نهادهای مختلف با وظایف مشخص هنوز مدیریت مناسیی برای این بلیه در کشور وجود ندارد. در این مقاله راهکارهای راه اندازی حکمرانی مدیریت خشکسالی ارائه شده اند.

بلایای طبیعی، خشکسالی، حکمرانی، آسیب پذیری، مشارکت