بابک امیدوار - دانشیار دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران
مهسا محمدرضابیک - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت در سوانح طبیعی

در دنیای امروزی اعتقاد بر این است که پیشگیری بهتر از درمان میباشد. تجارب بسیار و بررسی‎های علمی، این امر را در حوزه ی سلامت به اثبات رسانده است. از آنجایی که بازسازی پس از سوانح مختلف هزینه های بسیار زیادی را بر عهده دولت ها و جوامع قرار میدهد و بار مالی، اجتماعی و روانی که این خسارات به دنبال دارد، میتواند بسیار سنگین باشد، این عقیده وجود دارد که با انجام اقدامات پیشگیرانه و کاهش خطر، می توان اینگونه هزینه ها را کاهش داد. محاسبات و بررسی های آماری که محققین در خصوص هزینه های اقتصادی و اجتماعی ناشی از خسارات سوانح در نقاط مختلف دنیا انجام داده اند حاکی از آن میباشد که پیشگیری از فاجعه، هزینه موثر به حساب می آید . این بدین معناست که هزینه هایی که صرف اقدامات پیشگیرانه میشود در بلند مدت ذخیره میشوند. در این مقاله اهمیت پیشگیری در تمامی اجزاء چرخه ی مدیریت بحران مورد بررسی قرار گرفته و همچنین ویژگی های مدیریت فراکنشی در ایجاد جامعه ای برگشت پذیر در راستای توسعه پایدار مطالعه شده است.برنامه ریزی های جامع برای دست یابی به توسعه پایدار ضروری است. این مهم در قالب اقدامات پیشگیرانه و کاهش خطر در مدیریت فراکشی به اجرا در می آید. در این راستا اصل پارتو معرفی شده و برای بررسی اصل پارتو در سرمایه گذاری های مدیریت فراکنشی با نمونه هایی از برآورد نسبت هزینه های اقدامات پیشگیرانه و کاهش خطر، به هزینه های ناشی از بازسازی خسارات پس از فاجعه، مورد بررسی قرار گرفته است. در پایان کیفت شواهد بررسی شده است و به سیاست های کلی کشور در این خصوص اشاره شده است.روش تحقیق بکار گرفته شده مطالعه مروری به همراه مطالعات اسنادی، کتابخانه ای و استفاده از نظر خبرگان میباشد. سوالات تحقیق که این مقاله به دنبال پاسخگویی به آن است به شرح زیر میباشند:• آیا مجموع هزینه های راهبردی در مدیریت کاهش ریسک و کاهش خسارات سوانح در حالت فراکنشی تا یک بیستم هزینه های متناظر در حالت مدیریت مقابله ای میباشد؟• چه موانعی برای اجرای مدیریت بحران در قالب فراکنشی وجود دارد؟• سیاست جاری در کشور در قبال اجرای مدیریت پیشگیرانه چیست؟