هرمز فامیلی - عضو هیات علمی دانشگاه علم وصنعت ایران

کمبود شدید سیمان درکشور تا دوسال پیش سبب گردید که کوشش بر ازدیاد میزان تولید متمرکز شود ودراین میان به کیفیت سیمان ومحیط زیست توجه کافی مبذول نگردید وخسارات زیادی را بوجود آورد. هم اکنون تولید سالیانه سیمان به ۲۴ میلیون تن رسیده است وبزودی این میزان به ۳۲ میلیون تن خواهد رسید. میزان تولید فعلی همراه با کند شدن آهنگ ساخت وسازجوابگوی میزان مصرف کنونی می باشد ولیکن برای توسعه ورشد کشور و نزدیک تر شدن به سطح زندگی کشورهای پی شرفته صنعتی لازم است مصرف سرانه سیمان کشور از سالیانه ۴۰۰ کیلوگرم فعلی به ۱۰۰۰ کیلوگرم برسد که این رشد نیاز به افزایش تولید دو برابر خواهد داشت .مطالعات نشان داده است ( ۱) تولید سیمان پرتلند علاوه بر آنکه مقادیر معتنابهی از منابع طبیعی مانند سنک آهک و سوخت های فسیلی وغیره را از بین می برد بازاء هر تن سیمان تولید شده حدود یک تن گاز دی اکسید کربن که یکی از گازهای گلخانه أی آلاینده محیط زیست می باشد نیز ایجاد می شود . در قطعنامه سال ۱۹97 Kyoto سازمان ملل ، کلیه کشورهای جهان متعهد شده اند اینکه تخمین زده می شود حدود ۷ درصد از گاز CO2 تولید شده درجهان توسط صنعت سیمان باشد لذا لازم است تولید کنندگان سیمان در این رابطه اقدام جدی صورت دهند. بنابراین امروزه تولید کنندگان سیمان با مسئله دو گانه أی مواجه اند. از طرفی لازمست میزان تولید خود را به حدی افزایش دهند تا ساخت وساز کشور به سطح کشورهای پیشرفته نزدیک شود وازطرف دیگر باید منابع طبیعی را بی رویه هدر ندهند واز آلوده شدن محیط زیست وایجاد گازهائی که به شدت موجودیت آینده بشر درسطح کره زمین را تهدید می کنند جلوگیری نمایند. مسئله جدی دیگری که برسرراه صنعت سیمان وبتن قرار دارد آنستکه سیمان پرتلند با آنهمه مشکلات یاد شده تولید می گردد ولیکن درنهایت بتن حاوی آن از دوام کافی برخوردارنبوده و خود با عث تشدید مسائل فوق می گردد. سیمان های امروزی گو اینکه نسبت به سیمان های پنجاه سال گذشته مقاومتی چندین برابر دارند ولیکن این بهبود در مقاومت همراه با اصلاح مشابهی در دوام بتن نبوده است . بنابراین در قرن حاضر باید سیمانهای با ترکیبات تکمیل شده توسعه یابند که بتوانند نه تنها با محیط زیست سازگار باشند بلکه مسائل کمتری دررابطه با دوام بتن ایجاد نمایند .دراین مقاله پیشنهاداتی برای نیل به این اهداف ارائه گردیده اند تا باشد که صنعت سیمان وبتن بتواند از توسعه أی پایدار برخوردارگردند

سی مان پرتلند – سیمان آمیخته – گازهای گلخانه أی – دوده سیلیسی – پوزولان طبیعی – سرباره کوره آهن گدازی دانه وآسیاب شده (سکادا) – واکنش قلیائی سنگدانه ها