رحیم آورند - کارشناس سازمان آب و برق خوزستان
عبدالکریم بهنیا - دانشیار دانشگاه شهید چمران
حسین صدقی - استاد دانشگاه شهید چمران

یکی ازمشکلات اصلی در درک اجزا تشکیل دهنده هیدرولوژیکی در یک منطقه کوهستانی، ارزیابی نسبت بارش – رواناب در مدت زمان سیلاب می باشد. اطلاعات در خصوص میزان جریان در هر نقطه مورد نظر در طول جریان برای آنتلیز و طراحی انواع زیادی از پروژه های آبی ضروری است. پیش بینی هیدروگراف سیلاب حوضه آبریز ماسوله رودخان مهمترین هدف اصلی این بررسی و تحقیق میباشد. حوضه آبریز ماسوله 313 کیلومتر مربع در استان گیلان درشمال ایران قرار گرفته است. این حوضه غالبا از جنگل و زمین های چراگاهی پوشیده شده است که در این حوضه به وقوع پیوسته است. مدل HEC-1 برای بهینه سازی تلفات بارش و پارامترهای هیدروگراف واحد این سیل بکار برده شده است. از دو واقعه سیل 1373/8/14 و 1377/5/9 جهت واسنجی و رگبار 75/5/4 برای ارزیابی به کا رفت. مقدار CN از واسنجی HEC-1 بر اساس دو رگبار 95 و 91 برآورد گردید که با CN=93 برآورد شده با روش SCS اختلاف فاهشی ندارد. نتایج پیش بینی ها نشان می دهد که در شرایط واسنجی و ارزیابی با انتخاب روش های مختل محاسبات در تعیین پارامترهایی مانند زمان پیک، حجم سیلاب و بده اوج ، پاسخ مدل در هیچ گزینه ای از روشهای تعیین پارامترهای هیدروگراف واحد و پارامترهای تلفات که از نتایج واسنجی به دست آمده اند با مقادیر مشاهده ای تطابق خوبی نشان نداد. این اختلاف بعلت حاکم بودن روابط ریاضی در شبیه سازی جهت تعیین پارامترهای گوناگون و نیز تا حدودی عدم اطمینان از نبود اطلاعغات که عمدتا شامل: تعداد وقایع سیلاب، دوره آماری، درجه حرارت و توزیع مکانی بارش و پارامتر نگهداشت اولیه حوضه ماسوله می باشد.

هیدرولوژی ، شبیه سازی ، مدل HEC-1 ، ارزیابی ، سیلاب ، ماسوله