ابراهیم فلاح تفتی - کارشناسی ارشد عمران آب، دانشگاه فردوسی مشهد
محمدباقر شریفی - استادیار گروه مهندسی عمران، دانشکده مهندسی ، دانشگاه فردوسی، مشهد

کنترل وقایعی مانند آب گرفتگی معابر، اختلال در سیتسم عبور و مرور، آلودگی منطقه بواسطه جاری شدن روان آب آلوده و سیل زدگی مناطق مسکونی و تامین امنیت جانی، مالی و روانی شهروندان همواره دغدغه خاطر طراحان و برنامه ریزان شهری و مهندسین آب بوده است. هدف این تحقیق شبیه سازی و ارزیابی عملکرد یک سیستم زهکشی روان آب سطحی می باشد. مطالعه ی موردی استفاده شده در این تحقیق، شامل قسمتی از حوضه آبریز شهری در جنوب غربی مشهد می باشد. شایان ذکر است که برای تخمین بسیاری از پارامترهای هیدرولوژیکی و هیدرولیکی زیر حوضه ها و انتقال دهنده ها از قابلیتهای سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) استفاده شده است. ارزیابی عملکرد شبکه تحت بارش مورخ 1377/03/09 مشخص کرد که 31 انتقال دهنده دچار اشکال بوده و دبی عبوری بیشتر از دبی طراحی شده است. همچنین مشخص شد که 92 انتقال دهنده بیش از اندازه مورد نیاز گنجایش داشته است. همچنین با توجه به بازدیدهای میدانی مسیر انتقال دهنده 41 انتخاب و پهنه سیل گیر در حوالی آن تعیین شده است. قابل ذکر است که مدل SWMM قبلا نیز در ایران به صورت موردی استفاده شده است، اما به دو علت عمده این کار نسبت به تحقیقات مشابه ممتاز شده و ارزشمند می باشد. ابتدا انکه به علت دیدگاه مجزای هیدرولوژیکی یا هیدرولییک کارشناسان مربوطه، اصولا یا از مدول رواناب سطحی و یا از مدول روندیابی پیشرفته آن استفاده شده است و لیکن در اینجا هر دو مدول آن به کار برده شده است. همچنین تخمین پارامترهای اولیه مدل کار بسیار وقتگیری است و در اینجا روشی جدید برای تهیه این اطلاعات از طریق سیستمGIS معرفی و استفاده شده است.

شبکه زهکشی رواب آب شهری ، مدیریت روان آب شهری ، سیستم اطلاعات جغرافیایی ، MIKE SWMM