مهدی شهابی - مدیر هماهنگی طرح واجرا، پروژه سدسیاه بیشه، شرکت کیسون

حفر تونلهای تحت فشار در پروژه های نیروگاههای آبی گاهی ممکن است تحت شرایط خاص زمین شناسی و شرایط غیر مطلوب ژئوتکنیکی طراحی گردند . از مسائل مهم در این طراحی تعیین تنش حداقل در توده سنگ میباشد . در قسمتهایی از تونل ممکن است فشار روباره تونل از فشار داخلی تونل ( در هنگا می که پر از آب بوده و یا زمانی که ناگهان تخلیه می شود ) بزرگتر نبوده و لذا آب از درزه های موجود، تحت فشار آب داخل تونل عبور نماید . آزمایش هیدروجکینگ روش ساده تری از آزمایش هیدروفرکچرینگ میباشد که برای تخمین تنش حداقل در توده سنگهای درزه دار استفاده میگردد . هدف از این آزمایش تعیین فشار حداقلی میباشد که بتوان در آن فشار درزه های طبیعی بوجود آمده در توده سنگ را کاملا باز نمود . این آزمایش درسه گمانه در تونلهای آبرسان سد و نیروگاه تلمبه ذخیره ای سیاه بیشه توسط شرکت Solexperts سوییسی برای اولین بار در ایران انجام شده است . پس از انجام موفقیت آمیز این آزمایشها در تونلهای آبرسان سد سیاه بیشه , نتایج بدست آمده که توسط یک سیستم مرکزی انتقال اطلاعات متصل به کامپیوتر , ثبت می شود، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و در رابطه با طراحی پوشش بتنی تونلهای آبرسان نتیجه گیری مناسب انجام پذیرفت . بر اساس اطلاعات بدست آمده ازاین آزمایشها پیمانکار پروژه دررابطه باضرورت استفاده یا عدم استفاده از پوشش فولادی در قسمتهای انتهایی تونلهای آبرسان به جای پوشش بتنی تصمیم گیری خواهدکرد .

هیدروجکینگ؛ تونلهای تحت فشار؛ تنش اصلی حداقل، سیاه بیشه، توده سنگهای درزه دار، فشار آب