سیدهادی حسینی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی استخراج معدن، دانشکده مهندسی معدن و ژئ
یاشار پوررحیمیان - مربی دانشکده مهندسی معدن، دانشگاه صنعتی سهند
حمید آقابابایی - دانشیار دانشکده مهندسی معدن، دانشگاه صنعتی سهند

حفاری هم همانند سایر مراحل معدن کاری روباز در ارتباطی تنگاتنگ با توده سنگ می باشد . پارامترهای بسیار متنوعی از ماده سنگ و توده سنگ نتایج و فرآیند حفاری را تحت تأثیر قرار می دهند . گرچه در مطالعات مختلف به اثرات ماده سنگ تأکید فراوان شده با این حال عدم شناخت صحیح پارامترهای ساختاری توده سنگ نتایج غیرقابل پیش بینی در حفاری به بار می آورد . در مقاله حاضر سیستم طبقه بندی جدیدی جهت تعیین اندیس قابلیت حفاری توده سنگ (RDi) ارائه شده است . برای این منظور شش پارامتر توده سنگ شامل، بافت و دانه بندی سنگ، سختی موس ، مقاومت فشاری تک محوری (UCS) ، فاصله داری، دهانه و پرکننده درزه ها و شیب داری درزه ها مورد بررسی و امتیازدهی قرار گرفته اند . در این سیستم در مجموع برای هر توده سنگ امتیازی از 7-100 اختصاص می یابد . امتیاز بیشتر نشان دهنده کیفیت مناسب توده سنگ از نظر حفاری می باشد . در پایان با توجه به امتیاز RDi سرعت حفاری به طور کیفی در پنج حالت آهسته، متوسط آهسته، متوسط، متوسط سریع و سریع پیش بینی می شود .

حفاری، سرعت، اندیس قابلیت حفاری توده سنگ