ستاره اخوان - فلوشیپ اونکولوژی زنان ،دانشیار گروه رنان دانشگاه علوم پزشکی تهران ، بیمارستان ولی عصر
میترا رفیع زاده
ابراهیم عصمتی
مهروز ملک

رادیو تراپی پس از جراحی به عنوان درمان کمکی کانسر سرویکس همواره مورد بحث بوده است. لازم است عوامل پروگنوستیک بالینی در انتخاب بیمار برای جراحی یا رادیو تراپی به عنوان روش درمانی بدقت در نظر گرفته شود تا عوارض ناشی از درمان با جراحی و رادیوتراپی توام به حداقل برسد. اما پیش گویی دقیق یافته های جراحی و پاتولوژی بدنبال هیسترکتومی ولنفادنکتومی با معاینه کلینیکی همواره مقدور نیست. اندیکاسیون های رادیوتراپی پس از جراحی در بخش رادیو تراپی اونکولوژی عبارتند از: مارژین مثبت، مارژین کمتر از 5میلی متر،کمتر از ده غده لنفاوی بررسی شده باشد، غدد لنفاوی مثبت با گسترش خارج کپسولی. همچنین بیمارانی که حداقل دوتا از فاکتورهای زیر را داشته باشند کاندید رادیو تراپی پس از جراحی می شوند: تهاجم به پارامتربا مارژین بیش از 5میلی متر، یک غده لنفاوی مثبت بدون گرفتاری خارج کپسولی سایز تومور بیش از 4 سانتی متر LVSI.،وضعیت غدد لنفاوی لگنی بیشترین تاثیر را روی عود و بقای بیماردارد. عود خارج لگنی در بیماران با تهاجم پارامتریال بدون گرفتاری غدد لنفاوی لگنی ناشایع است. مطالعات بیانگر ان هستند که اضافه کردن کموتراپی همزمان با رادیو تراپی پس از جراحی در بیماران مبتلا به کانسر سرویکس با فاکتورهای خطر متوسط سبب افزایش طول بقای عاری از بیماری بدون افزودن بر عوارض حاد دستگاه گوارش و عوارض مزمن رادیوتراپی می شود، هرچند عوارض هماتولوژیک به طور چشمگیر افزایش می یابد. انتخاب رادیو تراپی به عنوان روش درمانی بیمار بهتر از هیسترکتومی رادیکال و رادیو تراپی متعاقب آن است و عوارض کمتری دارد در عین حال پیش اگهی و طول بقای بیماران در مرحله IIBبالینی با هم برابر است. بررسی دقیق بیمار قبل از انتخاب روش درمان و داشتن معیارهای دقیق برای رادیو تراپی پس از جراحی ضروری است و همچنین گزینه های جدید درمان مثل استفاده از intensity modulated radiation باید مدنظر باشد. علیرغم اینکه اطلاعات در مورد پیامده های استفاده از کموتراپی نئو ادجوانت مثل بقای کلی کم است ولی نتایج مهم است. هنوز روشن نیست آیا کموتراپی نئوادجوانت بطور ثابت فایده ای بیش از جراحی صرف برای بیماران مبتلا به کانسر سرویکس در مراحل اولیه یا locally advancedدارد. شواهدی وجود دارند که کموتراپی نئوادجوانت و متعاقب آن جراحی و سپس کمو تراپی بعد از جراحی بدون رادیو تراپی یک گزینه درمانی در بیماران مراحل بالینی IB2 -IIBمی باشد. هرچند که انسیدانس عوارض پش از جراحی دربیماران با BMI پائین بالاست. این روش درمانی این فایده را دارد که موربیدیتی ناشی از رادیاسیون را به حداقل رسانده و رادیو تراپی به عنوان یک گزینه درمانی برای عود لگنی ذخیره می شود.