اسحاق نمازی - دانشجوی کارشناسی ارشد مکانیک سنگ، دانشگاه شهید باهنر کرمان
حامد جمشیدی - کارشناس ارشد معدن ، سرپرست بخش EPB کنترل ، شرکت ساختمانی بام راه
رضا رحمان نژ اد
علی ابراهیمی

تونل سازی در نواحی کم عمق شهری در زمینهای نرم زیر سطح ایستابی، همواره توأم با مخاطراتی می باشد. یکی از مسائل مهم در امر تونل سازی در این محیط ها، تأثیر گذر تونلها از زیر سازه های مختلف شهری می باشد با یک نگاه کلی نوع حفاری تونل و نوع نگهداری انجام گرفته در تونل بایستی به صورتی باشد که کمترین تأثیر و نشست را بر روی سازه های رو سطحی داشته باشد. قسمتی از طرح تونل های قطار شهری (مترو) شیراز شامل دو تونل به قطر 6,88 متر به موازات یکدیگر و به طول تقریبی 14 کیلومتر می باشد. تونل های مذکور از زیر دو خیابان اصلی بلوار مدرس و خیابان زند عبور می کند که در مسیر خود از زیر سازه های سنگینی مانند پل غدیر و زیر گذر زند عبور خواهند کرد. حفاری تونل های قطار شهری شیراز توسط دو دستگاه تونل سازی تمام مقطع سپردار به روش فشار تعادلی زمین (EPB) انجام می شود.تونل عموماً در زمینهای آبرفتی رس همراه با سیلت قرار گرفته است. در این مقاله اثرات حفر تونل بر روی ظرفیت باربری شمع پل ها و به صورت موردی، شمع های پل غدیر که از نوع اصطکاک می باشند، بررسی شده است، در ادامه آنالیزی به کمک روش عددی المان محدود سه بعدی (نرم افزار (Plaxis3D در مورد تأثیر فشار جبهه کار در حین حفاری زیر پل غدیر انجام شده است، فشارهای مختلف جبهه کار مورد آزمایش قرار گرفته و پیش بینی از پروفیل های نشست احتمالی در هنگام حرکت و بعد از حرکت دو دستگاه تونل سازی تمام مقطع از زیر پل غدیر انجام گرفته است.

شمع اصطکاکی، پل غدیر، روش فشار تعادلی زمین ،(EPB) فشار جبهه کار، نرم افزار PLAXIS 3D