محمد سلطان زاده - کارشناس ارشد معماری ، مربی و عضو هیات علمی دانشکده هنر و معماری دانشگاه شهید باهنر کرمان ،
محمدعلی اشرف گنجویی - کارشناس ارشد معماری ، مربی و عضو هیات علمی دانشکده هنر و معماری دانشگاه شهید باهنر کرمان

باغ های کرمان همچون بخش عمده ای از میراث گرانبهای آن ، مهجور و مغفول مانده و بسیاری از آنها به غارت جهل و طمع و بی توجهی رفته اند . باغ فتح آباد و بیرم آباد متعلق به دو دوره تاریخی که در دو ناحیه از شهر کرمان قرار گرفته اند ، به لحاظ ساختار ، وجوه تشابه فراوانی با یکدیگر دارند. این باغ ها از معدود و شاید تنها باغ های ایرانی موجود هستند که در آنها دو عمارت وجود دارد و این سبب شده تا تفاوت هایی با الگوی شناخته شده باغ ایرانی داشته باشند. لذا در این نوشتار تلاش می شود با تحلیل ساختار باغ ، به برخی نقاط اشتراک و افتراق آنها با یکدیگر زیر چهار عنوان : ساختار باغ ، استقرار ابنیه ، تقسیمات فضایی و ارتباط با طبیعت اشاره شده و در خلال آن فرضیاتی برای دلایل و نتایج فاصله گرفتن آنها از الگوی باغ ایرانی و میزان تأثیر وجود دو عمارت و چند محور بر آن ، به بحث گذاشته شود.

باغ فتح آباد ، باغ بیرم آباد ، ساختار باغ ، کوشک ، محور