فرزانه سادات سیدطالبی - دانشجوی دکترا-دانشگاه ارومیه
سیدعلی صفوی - دانشگاه ارومیه
رضا طلایی حسنلویی - گروه گیاهپزشکی - دانشگاه تهران
علیرضا بندانی - دانشگاه تهران

در پژوهش حاضر، جداسازی جدایه های مختلف قارچ Beauveria bassiana از خاک مناطق مختلف و بررسی زهرآگینی آن ها علیه سن گندم(Hem.: Scutelleridae) Eurygaster integriceps، سوسک Zophobas morio (Col.: Tenebrionidae) و شب پره آرد (Lep.: Pyralidae) Ephestia kuehniella انجام شد. از نمونه های خاک مناطق کرج، ارومیه، ماکو و دزفول، 23 جدایه قارچ B. bassiana توسط تله گالریا، جداسازی و شناسایی شد. حشرات به روش غوطه وری با این جدایه ها آلوده شدند، بر اساس نتایج پوره های سن 5 سن گندم و لاروهای سن 4 شب پره آرد به تمام جدایه ها حساس بودند درحالی که لارو سن آخر سوسک مقاوم بود و هیچ مرگی ثبت نشد. بیش ترین تلفات به وسیله ی جدایه های TV و TZ با حدود 90 درصد مرگ روی هر دو میزبان E .kuehniella و E. integriceps مشاهده شد که در بالاترین گروه زهرآگینی قرار گرفتند. بر اساس زهرآگینی، جدایه ها به سه دسته تقسیم بندی شدند: جدایه های با زهر آگینی کم (ایجاد 10 تا 33 درصد مرگ)، جدایه های با زهر آگینی متوسط (ایجاد 34 تا 67 درصد مرگ) و جدایه های با زهر آگینی زیاد (ایجاد 68 تا 100 درصد مرگ). روی محیط کشت PDA دو نوع تندش یک طرفه و دوطرفه برای کنیدی های جدایه ها تشخیص داده شد. درصد این دو نوع تندش بین جدایه ها تفاوت معنی داری داشت، بین نوع تندش و زهرآگینی همبستگی معنی داری دیده نشد.

قارچ بیمارگر حشرات, Beauveria bassiana, جداسازی, کنترل میکروبی, سن گندم