محمدحسن امیرتیموری - استادیار گروه تکنولوژی آموزشی دانشگاه علامه طباطبائی
محمد زارع - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، تهران، ایران
راحله ساریخانی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، ملایر، ایران
مصطفی سالاری - دانشجوی کارشناسی ارشد تکنولوژی آموزشی، دانشگاه علامه طباطبائی

زمینه: خلاقیت، ویژگی مطلوب انسانی است که مدرس هها باید برای آموزش و یا پرورش آن جدیت نشان دهند. آموزش خلاقیت و یا تربیت تفکر خلاق، یکی از هد فهای اساسی و شناخته شده وجزء جدایی ناپذیر تعلیم و تربیت امروزه و به ویژه کتب درسی است. بنابر این، این پژوهش به بررسی میزان انطباق کتاب علوم تجربی سال دوم دبستان با مؤلف ههای خلاقیت بر اساس دیدگاه گیلفورد و بیکاردز و همچنین تحلیل محتوا، فعالی تها و آزمای شهای درس بر اساس حیطه شناختی بلوم پرداخته است. هدف: این پژوهش به منظور بررسی میزان انطباق کتاب علوم تجربی دوم دبستان با مؤلف ههای خلاقیت بر اساس دیدگاه گیلفورد و بیکاردز و همچنین تحلیل محتوا، فعالیت و آزمای شها بر اساس حیطه شناختی بلوم انجام شد.روش پژوهش: در این تحقیق، از روش تحلیل محتوا به شکل تجزیه و تحلیل کمی استفاده شدهاست. پس از مشخص کردن مؤلفههای مورد نظر، از دیدگاه گیلفورد و بیکاردز به عنوان ملا کهای تحلیل، با استفاده از تکنیک ویلیام رومی، به تحلیل محتوای متن و تصاویر کتاب اقدام شد.همچنین،محتوا، فعالیت و آزمایشهای کتاب، با توجه به سطوح حیطه شناختی بلوم مورد تحلیل قرار گرفت. جامعه آماری پژوهش، شامل کتا بهای علوم دوره دبستان بود. یافت هها: نتایج پژوهش نشان م یدهد حدود 10 % درصد از محتوا، فعالیت و آزمایشها در سطوحبالای حیطه شناختی بلوم ( تحلیل، ترکیب و ارزشیابی) قرار دارند. همچنین، ضریب درگیری محتوا با مؤلف ههای خلاقیت 23 % درصد و ضریب درگیری تصاویر با مؤلف ههای خلاقیت 31 % درصد به دست آمد. نتیج هگیری: این پژوهش نشان داد که تعداد فعالیت و آزمایشهای کتاب علوم تجربی دوم دبستاندر سطوح بالای حیطه شناختی بلوم ( تحلیل، ترکیب و ارزشیابی) بسیار اندک است. همچنین، کتاب مورد بررسی، از لحاظ توجه به مؤلف ههای خلاقیت، به خصوص در بخش محتوای درس و تصاویر، نیاز به بازنگری و اصلاحات اساسی دارد.

علوم تجربی، خلاقیت، سطوح بالای حیطه شناختی بلوم