طاهر صفرراد - دکتری اقلیم شناسی؛ دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
قاسم عزیزی - دانشیار اقلیم شناسی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
حسین محمدی - استاد اقلیم شناسی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
حسنعلی فرجی سبکبار - دانشیار جغرافیای انسانی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران

تغییرپذیری زمانی و مکانی شدت پرفشار سیبری ( SHI)، در دوره تشدید گرمایش جهانی موضوع پژوهش پیش رو می باشد. در این راستا، از داده های ماهانه SLP (NCEP/NCAR Reanalysis 1) جهت استخراج شاخص SHI به عنوان بیشترین مقدار فشار در قلمرو مکانی آن استفاده شده است. با تحلیل داده های آنومالی دمای سطح زمین (مرکز ملی داده های اقلیمی )، دو دوره متمایز قبل از سال 1973 و بعد از این سال تشخیص داده شد. در نهایت معنادار بودن تغییرات زمانی و مکانی SHI طی دو دوره مورد مطالعه، با آزمون های مقایسه ای مورد بحث و نتیجه گیری قرار گرفتند. با استخراج SHI و موقعیت مکانی مراکز آن در ماه های دسامبر، ژانویه و فوریه، مشخص شد که در دوره بعد از سال 1973( تشدید گرمایش جهانی)، SHI تضعیف شده و دامنه تغییرات سالانه آن نسبت به دوره قبل، کاهش محسوسی داشته است که بیشتر تحت تاثیر کاهش مقادیر حداکثرSHI بوده است.همچنین مشخص شد که در این دوره، مراکز SHI به سمت 50°N و 90°E جابجا شده اند افزون بر آن، هم فشار 1020/5 و هم فشار1034هکتوپاسکال به سمت غرب انتقال یافته اند، کاهش مساحت قابل ملاحظه ای در هم فشار 1034 هکتوپاسکال طی دوره تشدید گرمایش جهانی مشاهده شده است که با توجه به کاهش مقادیر حداکثر SHI قابل توجیه است.

شدت پر فشاری سیبری، تغییر پذیری مکانی، تغییر پذیری زمانی، آزمون های مقایسه ای، گرمایش جهانی