علیرضا رضوانی - عضو هییت علمی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد، دکترای شهرسازی و کارشناس ارشد معماری

شهرها از چند هزار سال پیش در تولد و توسعه تابع عوامل پنجگانه؛ جغرافیایی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی بوده اند و روابط این عوامل با شهر بوده که انتظار از شهرها و تعاریف از آنها را رقم زده است. در بررسی تعاریف مختلف ارایه شده از شهر در گذر زمان شاهد یک تغییر عمده نگرش در تعریف شهر از جنبه های اقتصادی و سیاسی به فرهنگی و اجتماعی هستیم.مروری بر تعاریف فضا و فضای شهری این پدیده را محمل مجموعه روابط متعددی میداند که در مسیر توسعه و تکامل شهرها تکثر، تنوع و تغییر یافتهاند. در این میان میزان و کیفیت رابطه انسان با خود و دیگران و انسان با محیط مجموعه ای است که شهرهای جدید و پس از مدرن به غنای آن، تعریف و ارزیابی میشوند. شهر پویا، شهر سرزنده و شهر با روح عباراتی است که بعضا بکار گرفته شدهاند و حامل پیام هایی از زنده بودن شهر نه صرفا در شباهت به یک موجود زنده چون درخت یا حیوان بلکه در شباهت کم نظیر با انسان و هویت روحانی وی هستند. این پژوهش ضمن بررسی شاخص های کیفی که از طرف صاحب نظران ارایه شده است و با تجربه دیدار و مطالعه موردی فضاهای شهری شهرهای متعددی تلاش میکند که شاخص هایی که زمینه روح بخشی به شهر و فضاهای شهری را فراهم میکنند شناسایی نماید. در این فرایند وجود فضاهای عمومی و کیفیت و کمیت تعاملات اجتماعی ، هویت تاریخی ، و خوانایی و نهایتا ارتباط با طبیعت شاخص های اصلی روح بخش شهر معرفی میشوند که هر یک با مضمون ارتباط در فضای شهری غنا می یابند

عوامل تاثیر گذار، شاخص های کیفی، روح شهر، ارتباط ، فضای شهری