مصطفی لعل شاطری - دانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد

عصر سلطان ­حسین ­بایقرا را می­توان از ادوار رونق فعالیت­­های عام­­ المنفعه دانست. گرچه  پیشینه این­ گونه اقدامات در دوره تیموریان (771-880.ق) به تیمور بازمی­ گردد، اما با روی کارآمدن بایقرا و متعاقبا رویکرد ویژه وزیر او، امیرعلیشیر نوایی، این اقدامات در حد قابل ملاحظه­­ای در خراسان گسترش یافت. پژوهش حاضر با تکیه بر روش توصیفی تحلیلی و بهره گیری از متون تاریخی در پی پاسخ به این پرسش می­باشد که گستره و تاثیر فعالیت­­های عام­ المنفعه سلطان و نوایی تا چه حد و با چه رویکردی بوده­ است در دوره بایقرا، این اقدامات به­صورت قابل ملاحظه­ ای توسط او و درباریانش به­­ خصوص وزیر وی در راستای سیاست­ های دربار و انگیزه شخصی انجام پذیرفت. این امور، بیشتر زمینه­­ ها از جمله مذهبی، آموزشی و رفاهی را شامل می ­شد که در این بین سلطان و درباریان علاوه ­بر توجه به­ رفاه عمومی، در راستای کسب منزلت و جایگاه سیاسی اجتماعی گاه با نیت خالص، عدم رضایت از نابرابری عمومی، کسب رضایت درونی و در مواردی شهرت طلبی، به انجام این امور اهتمام داشتند.

تیموریان, سلطان حسین بایقرا, امیرعلیشیرنوایی, اقدامات عام المنفعه