محمدرضا پورجعفر - دانشیار ، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس
هادی محمودی نژاد - دانشجوی دکترای تخصصی معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس
مجتبی رفیعیان - استادیار، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس
مجتبی انصاری - دانشیار، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس

امروزه با توجه به مفهوم امنیت شهروندان و روشهای ارتقاء آن، به عنوان یکی از اولویت های اساسی حرفه مندان و تئوری پردازان شهری تبدیل شده است . جدای از اثرات اجتماعی و فرهنگی ناشی از برنامه ریزی و طراحی محیط های امن شهری بر الگوهای رفتار شهروندی و بهبود کیفیت محیطی نواحی سکونتی ، تبیین ویژگیها و اثرات مترتب بر نقش کالبدی شهر بر کاهش جرایم شهری و یا کاستن از وقوع جرم ، موضوع مستقل و بااهمیتی است که در قالب تئوری های نوین شهرسازی بدان اشاره می شود . در مقاله حاضر پس از ذکر مقدمه ای بر انگیزه ها و ضرورت های نظری در حوزه امنیت عمومی شهری ، به نقش کالبدی شهر (برنامه ریزی و طراحی شهری ) در کاهش و پیشگیری از جرایم شهری در رویکرد CPTED اشاره می شود و مفاهیم ، اصول ، پارادایمها و استراتژی های این رویکرد به اختصار مورد اشاره قرار می گیرد . این امر از آن جهت دارای اهمیت است که امروزه در فرایندهای طراحی فضاهای شهری کمتر به پتانسیل های بالقوه مناطق شهر و ساختمانها در کاهش یا جلوگیری از جرائم توجه می شود . رویکرد حاضر را می توان طراحی کارآمد و بهینه محیط مصنوع در کاهش جرائم شهری قلمدادکرد که در بهبود کیفیت زندگی و افزایش رضایتمندی شهروندی تاثیر بسزایی دارد . روش تحقیق پژوهش حاضر تحلیلی و اسنادی است که به تبیین محتوایی و مکانیسم کارایی این رویکرد در محیط های شهری کنونی ما توجه خواهد کرد . نتایج پژوهش حاضر بر پایه اسناد تحلیلی و تجارب کاربردی ، نشان از آن دارد که می توان بر این نکته تاکید کرد که از طریق طراحی شهری از میزان وقوع جرایم شهری کاسته می شود که در مقاله حاضر در قالب راهکارهای اجرایی و راهبردی مورد اشاره قرار گرفته است.

طراحی شهری ، کاهش جرائم شهری ، نظارت اجتماعی ، کنترل دسترسی ، CPTED