عادل جوادی - استادیار، فیزیولوژی گیاهان زراعی، دانشگاه مراغه
عزت اله اسفندیاری - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه
علیرضا پورمحمد - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه

بهمنظور بررسی تاثیر آسکوربات و فولات بر پارامترهای جوانهزنی در شرایط تنش خشکی و شوری، دو آزمایش جداگانه درآزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کام لا تصادفی روی رقم آذر 2گندم نان اجرا گردید. در این راستا ابتدا بذور یکنواخت گندم 16ساعت با غلظتهای مختلف آسکوربات (0(شاهد)،0.5 و1میلی مولار)و فولات(0(شاهد)25و50 میکرومولار) پیش تیمار شدند.بعد از سپری شدن این مدت بذور در دمای اتاق تا رسیدن بهوزن اولیه نگهداری شدند. سطوح مختلف تنش خشکی (0( شاهد)،6-و 12-بار) با استفاده از محلول پلی اتیلن گلیگول 6000وسطوح مختلف تنش شوری (0(شاهد)، 75و 150میلی مولار) بااستفاده از کلرید سدیم در محیط پتریدیش مدلسازی گردید.سپس پتریدیشهای محتوی بذور گندم بهمدت 8روز در دمای24±1درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی 70±5درصد و تاریکینگهداری شدند. بعد از گذشت زمان یاد شده شاخصهای درصدجوانهزنی، سرعت جوانهزنی، طول ریشه چه و ساقه چه ووزن خشک کل گیاه چه اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد کهپیش تیمار بذور با ویتامین ها حتی در شرایط مطلوب با کاهشهدر رفت اندوخته بذر، به اختصاص بیشتر آن به تشکیل ساختار گیاه چه کمک کرده و سبب ایجاد گیاه چه های قوی تری میگردد. در تنش های خشکی و شوری نیز پیش تیمار بذور با آسکوربات و فولات با ایجاد شرایط مناسب با آسیبهای ناشی از تولیدانواع اکسیژن فعال مقابله کرده و یا از تولید آنها پیشگیریمی کنند که حاصل آن عدم بروز تنش اکسیداتیو در بذور در حالجوانهزنی است. برآیند این عوامل سبب افزایش میزان تنفسرشد و تشکیل گیاه چه های قوی تر میگردد. لذا افزایش میزانویتامین های مورد اشاره در بذور میتواند با بهبود عملکردمتابولیسمی آن به استقرار بهتر گیاه چه به ویژه در شرایطدشوار محیطی کمک نماید.

آسکوربات, خشکی, شاخص های مرتبط با جوانه زنی, شوری و فولات