ناصر خاکشورایدلیکی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
حیدر زرقی - استادیار، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
حسن نصیری مقدم - استاد، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
احمد حسن آبادی - استاد، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

این آزمایش به منظور مطالعه اثر کاهش و یا حذف مکمل ویتامینی از جیره پایانی بر پایه گندم بر شاخص های عملکردی، راندمان لاشه ، خاکستر استخوان درشت نی و پاسخ ایمنی همورال در جوجه های گوشتی با استفاده از 350 قطعه جوجه خروس گوشتی راس 308 در قالب طرح کامل تصادفی با 7 تیمار، 5 تکرار و 10 قطعه پرنده در هر تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل : تیمار یک (شاهد)؛ تغذیه با جیره بر پایه گندم حاوی 2/5 گرم بر کیلوگرم مکمل ویتامینی در کل دوره پرورش ، تیمارهای دو، سه و چهار؛ کاهش سطح مکمل ویتامینی جیره به 1/25 گرم بر کیلوگرم به ترتیب از سنین 25، 31 و 37 روزگی و تیمارهای پنج و شش و هفت ؛ حذف کامل مکمل ویتامینی جیره به ترتیب از سنین 25، 31 و 37 روزگی بودند. نتایج نشان داد؛ کاهش سطح مکمل ویتامینی جیره به 1/25 گرم بر کیلوگرم از سن 25 روزگی تاثیر معناداری بر شاخص های عملکردی نداشت . حذف کامل مکمل ویتامینی جیره از سن 25 روزگی باعث کاهش معنادار (005> p) شاخص های عملکردی شد. راندمان لاشه ، خاکستر استخوان درشت نی و پاسخ ایمنی همورال جوجه های گوشتی علیه تزریق گلبول های قرمز گوسفندی تحت تاثیر کاهش و یا حذف کامل مکمل ویتامینی جیره از سنین مختلف (25، 31 و 37 روزگی) قرار نگرفتند. نتیجه اینکه امکان کاهش سطح مکمل ویتامینی در جیره پایانی بر پایه گندم جوجه های گوشتی وجود دارد.

ایمنی، جوجه های گوشتی، جیره پایانی، عملکرد رشد، مکمل ویتامینی