علیرضا نجیبی - دانشگاه تربیت معلم تهران.
محمدرضا آصف - دانشگاه تربیت معلم تهران
رسول اجل لوئیان - گروه زمین شناسی، دانشگاه اصفهان
غلام عباس صفیان - شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب

پارامترهای الاستیک سنگ به دو روش دینامیکی و استاتیکی قابل اندازه گیری هستند. در روش دینامیکی، با اندازه گیری سرعت عبور امواج تراکمی (Vp) و برشی (Vs) در شرایط برجا و یا آزمایشگاه ، ویژگی های الاستیک دینامیکی سنگ به دست می آیند. در روش استاتیکی نیز با انجام آزمایش های تخریبی مانند مقاومت فشاری تک محوری و یا سه محوری بر روی مغزه سنگ، پارامترهای مقاومتی و الاستیک استاتیکی اندازه گیری می شوند. روش های استاتیکی نتایج واقع بینانه تری نسبت به روش های دینامیکی می دهند اما هزینه انجام آن بیشتر بوده و اندازه گیری آن به نقاط دارای مغزه سنگی محدود می شود. متاسفانه پارامترهای دینامیکی و استاتیکی با یکدیگر برابر نیستند و معمولا پارامترهای دینامیکی از پارامترهای استاتیکی متناظر خود بزرگ تر هستند. به منظور اندازه گیری پیوسته ویژگی های مکانیک سنگ در طول چاه، ایجاد روابط تجربی بین پارامترهای دینامیکی و استاتیکی ضروری به نظر می رسد. در این پژوهش با انجام آمایش های مقاومت فشاری تک محوری و التراسونیک بر روی مغزه های نفتی مربوط به سازندهای کربناته سروک و آسماری یکی از چاه های نفتی غرب ایران، روابطی تجربی برای تخمین مقاومت فشاری تک محوره (σc) و مدول یانگ استاتیکی (Es) بر اساس سرعت موج تراکمی (Vp) و مدول یانگ دینامیکی (Ed) پیشنهاد شده است که از پیش نیازهای اساسی برای تحلیل پیوسته پایداری در طول مسیر حفاری چاه های نفت و گاز را تامین می کند.

سنگ آهک، مقاومت فشاری تک محوره، مدول یانگ دینامیکی و استاتیکی، التراسونیک