نسیبه ولی بیگلو - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه صنعتی سهند تبریز، دانشکده ی مهندسی، گروه مهندسی متالورژی و مواد
رسول آذری خسروشاهی - دانشیار، دانشگاه صنعتی سهند تبریز، دانشکده ی مهندسی، گروه مهندسی متالورژی و مواد

با گسترش فناوری نانو و کاهش اندازه ی ذرات تقویت کننده ی سرامیکی تا مقیاس نانومتری، خواص مکانیکی مواد مرکب به میزان چشمگیری افزایش یافته است. به دلیل پایین بودن هزینه ی تولید، سادگی فرایند تولید و سهولت کنترل ساختار زمینه، ریخته گری مواد مرکب زمینه آلومینیمی مورد توجه قرار گرفته است. در این تحقیق، رفتار پیرسختی نانوماده ی مرکب حاوی میزان های متفاوت از ذرات Al₂O₃ (1/5، 3 و 5 درصد حجمی) بررسی شده است. برای تولید ماده ی مرکب با زمینه ی آلیاژ Al-4.5wt.%Cu تقویت شده با نانوذرات آلومینا، پس از آسیاکاری مکانیکی مخلوط پودرهای میکرونی آلومینیم و نانوذرات آلومینا و تهیه ی پودر ترکیبی، از روش ریخته گری گردابی استفاده شد. با بررسی ریزساختاری نمونه ها، توزیع یکنواخت فاز تقویت کننده و ریزدانگی زمینه به اثبات رسید. تاثیر ذرات بر خواص مکانیکی ماده ی مرکب از قبیل خواص فشاری و سختی، چگالی و سینتیک عملیات حرارتی بررسی شد. نتایج نشان دادند که حضور ذرات آلومینا بهبود قابل توجه خواص را به دنبال دارد. افزودن ذرات آلومینا به آلیاژ به عنوان عامل تقویت کننده، رفتار پیرسختی آلیاژ را نیز تغییر داده و با تسریع فرایند پیرسختی منجر به افزایش بیشینه ی سختی آن شد.

نانوماده ی مرکب زمینه فلزی، ریخته گری گردابی، Al₂O₃، آلیاژ Al-4.5wt.%Cu، عملیات حرارتی پیرسختی