حجت امامی - استادیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، ،دانشگاه فردوسی مشهد
امامی آستارایی - دانشیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، ،دانشگاه فردوسی مشهد
امیر فتوت - دانشیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، ،دانشگاه فردوسی مشهد

کیفیت خاک اهمیت زیادی در ارزیابی وضعیت حاصلخیزی و فیزیکی خاک دارد و در تعیین آن باید ویژگی های فیزیکی، حاصل خیزی و شیمیایی 30 و 60 تن در هکتار ) ، خاک لحاظ شود . این پژوهش به منظور بررسی تاثیر مواد آلی بر مقادیر کمی کیفیت خاک انجام شد . بدین منظور سه سطح ( 15 از ترکیبات مختلف ماده آلی شامل کمپوست زباله شهری ، لجن فاضلاب ، کود گاوی، کاه و کلش گندم به همراه تیمار شاهد در سه تکرار به خاک لومی اضافه شدند و به مدت شش ماه در 70 درصد رطوبت ظرفیت زارعی در گلخانه نگهداری شد ند. سپس کیفیت خاک با استفاده از 14 شاخص فیزیکی و شیمیایی و بر اساس تابع نمره دهی غیرخطی تعیین شد . نتایج نشان داد که نمرهی تیمار شاهد 52/7 بود و کیفیت خاک در کلاس 4 یعنی پایین قرار داشت. افزودن مواد آلی مختلف، سبب بهبود کیفیت خاک شد و کلاس کیفیت خاک بین یک تا دو درجه ارتقاء یافت . در بین تیمارهای مورد بررسی بیشترین میزان در بهبود کیفیت خاک در نتیجه ی افزودن 60 تن در هکتار لجن فاضلاب و سطوح 30 و 60 تن در هکتار کمپوست به دست آمد . افزودن سایر تیمارهای مواد آلی نیز باعث افزایش مقادیر کمی کیفیت خاک نسبت به شاهد و ارتقاء کلاس کیفیت خاک به میزان یک درجه شد. در بین شاخص های مورد بررسی، عناصر کم مصرف آهن، منگنز، روی، تخلخل تهویه ای و میانگین وزنی قطر خاکدانه ها از مهم تر ین عوامل تضعیف کننده کیفیت خاک در تیمار شاهد بودند، که افزودن کمپوست و لجن فاضلاب سبب افزایش مقادیر و نمره ی آنها شد

کاه و کلش گندم، کمپوست، کود گاوی، کیفیت خاک، لجن فاضلاب