مهدی قسمتی - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم باغبانی، گرایش فیزیولوژی گیاهان دارویی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند
محمدحسین امینی فرد - استادیارگروه باغبانی و مرکز پژوهشی گیاهان ویژه منطقه، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند
معصومه عبدالهی - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم باغبانی، گرایش فیزیولوژی گیاهان دارویی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند
معصومه شاکری - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم باغبانی، گرایش فیزیولوژی گیاهان دارویی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند

به منظور بررسی خصوصیات جوانهزنی و رشد اولیه گیاهچه دو علف هرز جو وحشی (Hordeum spontaeum) و مرغ ( Agropayron (repense تحت تاثیر غلظت های عصاره آبی بنه و برگ زعفران (Crocus sativus L.) دو آزمایش مجزا برای هریک از گونه ها به صورت فاکتوریل در قالب طرحکاملا تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی بیرجند در سال 1394 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل دو نوع اندام زعفران در دو سطح (برگ و بنه) و غلظت عصاره در پنج سطح 0)، 0/5،1، 1/5 و 2 درصد وزنی- حجمی عصاره آبی) بود. نتایج نشان داد که غلظت های مختلف عصاره برگ و بنه زعفران درصد جوانه زنی هر دو گونه علف هرز را کاهش داد. کمترین درصد و سرعت جوانهزنی جو وحشی و مرغ به ترتیب از تیمارهای دو درصد عصاره ی برگ و دو درصد عصاره بنه حاصل شد. همچنین غلظتهای متفاوت عصاره برگ و بنه، شاخصهای طول ریشه چه، وزن تر گیاهچه و وزن خشک گیاهچه را به طور معنی داری کاهش داد. برازش مدل لجستیک سه پارامتری، رابطه بین سطوح مختلف عصاره آبی و درصد جوانه زنی بذور جو وحشی و مرغ را به خوبی توجیه نمود. همچنین مقایسات گروهی بین عصاره برگ و بنه زعفران نشان داد که اثر بازدارندگی عصاره برگ و بنه برای هر دو علف هرز یکسان بوده و تفاوت معنیداری با یکدیگر نداشتند. به طورکلی نتایج نشان داد که عصاره برگ زعفران بیشترین تاثیر را بر جو وحشی و عصاره بنه بیشترین تاثیر را بر علف هرز مرغ داشتند. لذا نتایج این تحقیق، تاییدکننده این مطلب است که میتوان از اثرات دگرآسیبی زعفران، جهت کاهش این دو علف هرز در مزرعه بهره جست.

علف هرز، عصاره آبی، طول ریشه چه، وزن خشک