احمد مزیدی - دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه یزد
شکوفه امیدی قلعه محمدی - دانشجوی دکتری مخاطرات آب و هواشناسی، دانشگاه یزد
محبوبه امیدی قلعه محمدی - دانشجوی دکتری مخاطرات آب و هواشناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان

با توجه به افزایش جمعیت و نیاز ابی آشامیدنی و کشاورزی و کمبود منابع آب شیرین همچنین تغییرات اقلیمی و نوسانات هیدرولوزیکی در دهه های اخیر اهمیت پیش بینی جریان رودخانه ها و حجم آب ورودی به پشت مخازن سدها امری بدیهی است. یکی از روش مناسب به منظور اعمال مدیریت و کاهش سرمایه گذاری سنگین پیش بینی میزان رواناب است. هدف این تحقیق بررسی روند و رابطه بارش رواناب و مدل سازی و پیش بینی رواناب در حوضه آبریز کوهرنگ می باشد. مقطع زمانی مورد مطالعه یک دوره 24 ساله است که بین سال های 1366-1390 واقع گردیده است. در این تحقیق ابتدا روند تغییرات بارش و رواناب و رابطه بین آن ها بررسی گردید. سپس رواناب حوضه آبریز کوهرنگ برای 5 سال بعد 1395-1390 مدل سازی و پیش بینی گردید. نتایج نشان داد بین بارش سالانه و رواناب همبستگی معنی دار در سطح اطمینان 95 درصد وجود دارد برای رسیدن ایستایی مدل از آزمون خود همبستگی و خود همبستگی جزیی استفاده شد. نتایج آزمون سری زمانی نشان دهنده ناایستایی داده ها بود که با تبدیلات باکس کاکس داده ها ایستا شدند. سپس مدل های مختلف به سری ایستا برازش شد و در نهایت مدل آریما 0، 0، 0× 1، 1، 2 به عنوان مدل مناسب به منظور پیش بینی رواناب انتخاب گردید. با توجه به مدل رواناب رو به افزایش است و احتمال بروز سیلاب در منطقه کوهرنگ و مناطق پایین دست وجود دارد. امار رگرسیونی با استفاده از اس پی اس اس و تحلیل سری زمانی توسط مینی تب انجام شد.

بارش، رواناب، آریما، کوهرنگ