مسعود روزخوش - کارشناس ارشد مدیریت دفاعی و کارشناس هوانوردی (خلبانی)،دانشگاه هوایی شهید ستاری
ولی اله شاه بهرامی - کارشناس مهندسی هوا و فضا و کارشناس رسمی دادگستری رشته صنایع هوایی و فضایی،دانشگاه هوایی شهید ستاری

خطای انسانی برای بهره برداران از وسایل هوایی بدون سرنشین همانند سایر قسمت ها در هوانوردی عمومی (هواپیماهای با سرنشین) یک تهدید محسوب می شود. چنانچه هواپیماهای بدون سرنشین اجازه پرواز در سیستم هوا و فضای بین المللی را داشته باشند، درک و فهمیدن خطاهای انسانی در این حوزه ضروری تر به نظر می رسد. به عبارت دیگر حذف بالقوه خطای انسانی در کابین (خطای خلبان) در هواپیماهای بدون سرنشین، بعضی از خطرات ناشی از خطاهای انسانی را به پرسنل نگهداری و تعمیر انتقال داده است. بازار مورد مطالعه این تحقیق شناسایی عامل های انسانی مربوط به تعمیر و نگهداری سیستم های هواپیماهای بدون سرنشین می باشد. پرسنل تعمیر و نگهداری گ هواپیماهای بدون سرنشین، پای کسی اطمینان کاملی از قابلیت عملکرد درست سیستم هایی که وسیله نقلیه هوایی بدون سرنشین را داشته باشند، این سیستم ها شامل ایستگاه های زمینی، ماهواره ای، تجهیزات ارتباطی و هواپیما هستند. از آنجایی که در حال حاضر به کارگیری هواپیماهای بدون سرنشین در نیروهای مسلح و ارتش کشورهای دنیا از اولویت خاصی برخوردار می باشد، و کشور جمهوری اسلامی ایران نیز بر به کارگیری هواپیماهای بدون سرنشین اهتمام ویژه ای دارد، مطالعه و بررسی و امورات نگهداری و تعمیر این گونه هواپیماها از اهمیت خاصی برخوردار می باشد. نیز وظایف متخصصین تعمیر و نگهداری UAV منحصر به فرد بوده و تجهیزات و امورات تعمیر و نگهداری این گونه هواپیماها پیچیدگی های خاص خودش را دارا می باشد. تحقیقات انجام شده موضوعات مرتبط با این بخش را به چهار گروه شناسایی کرده است که عبارتند از: سخت افزارها شامل باز و بسته کردن مکرر سیستم های هواپیماهای بدون سرنشین و ایستگاه های زمینی بود و نظر اطلاعات اجزای سیستم های هواپیما پرسنل تعمیر و نگهداری را در برنامه ریزی مؤثر تعمیراتی با چالش هایی مواجه می سازد. خطرات ناشی از انواع باطری های به کار گرفته شده در این گونه هواپیماها موضوع تعمیر و نگهداری را به طور بالقوه با چالش اصلی در بخش سخت افزاری مواجه کرده است. - نرم افزارهای همان اسناد فنی جمع آوری شده هستند که توسط سیستم های رایانه ای پشتیبانی می شوند. وجود هرگونه نقص و کاستی در نشریات فنی، موجب ضعف در انجام امورات تعمیر و نگهداری خواهد شد. - محیط شامل شرایط محیطی کار متخصصین هواپیماهای بدون سرنشین می باشد. - نیروی انسانی (زیست افزار) شامل روابط متقابل پرسنل تأمین و نگهداری با سیستم های مربوط است که نیازمندی های مهارتی خاص خودش را دارد، سیستم های هواپیماهای بدون سرنشین به تکنولوژی رایانه ای خلبان خودکار و ارتباطات رادیویی و ماهواره ای وابستگی شدیدی دارند. به همین دلیل خیلی از مهارت ها و دانش علمی مورد نیاز هواپیماهای بدون سرنشین در حوزه ایونیک تعریف می شوند. علاوه بر این یک تفاوت آشکار بین حوزه و تعمیر و نگهداری در خط پرواز و تعمیر و نگهداری سنگین در سطح شعبات خود دلالت بر داشتن سطح بالای مهارت و علم و دانش مورد نیاز برای متخصصین تعمیر و نگهداری هواپیماهای بدون سرنشین و تعمیر و نگهداری هواپیماهای عمومی مطرح می شود. در بخش دوم بحث درباره ویژگی ها و صلاحیت های متخصصین تعمیر و نگهداری هواپیماهای بدون سرنشین و نیازمندی های آموزشی مطرح می شود.

تعمیر و نگهداری هواپیما،هواپیما بدون سرنشین ،عامل انسانی،خلبان خودکار،UAV ،خطای اسانی،اسناد فنی،ایستگاه های زمینی