حمیدرضا نائیجیان - دانشجوی کارشناسی ارشد فیزیولوژی دام دانشگاه تهران، ایران
حمید کهرام - عضو هیات علمی گروه علوم دامی دانشگاه تهران، ایران
ایرج اشرفی - باشگاه پژوهشگران جوان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهر
احمد زارع شحنه - عضو هیات علمی گروه علوم دامی دانشگاه تهران، ایران

این تحقیق با هدف بررسی اثر غلظت های مختلف زرده تخم مرغ(0، 5، 10، 15و 20 درصد) همراه با رقیق کننده تریس بر جنبایی، جنبایی پیشرونده و نرخ بازیابی جنبایی اسپرم بز مهابادی پس از فرایند انجماد- یخ گشایی انجام پذیرفت. نمونه های منی از 4 بز نر ، هفته ای 2 بار و به مدت 5 هفته جمع آوری و هر بار بلافاصله در مرکز اصلاح نژاد دام واقع در مشکین دشت ارزیابی شدند. منی با رقیق کننده(تریس، فروکتوز و اسید سیتریک) به همراه غلظت های مختلف زرده تخم مرغ رقیق و تا 5 درجه سانتی گراد سرد و سپس در معرض بخار ازت منجمد و در تانک حاوی ازت مایع ذخیره شدند. یخ گشایی پایوت های حاوی اسپرم در حمام آب گرم 37 درجه سانتی گراد و در طی مدت زمان 30 ثانیه صورت پذیرفت. نتایج بدست آمده از غلظت های مختلف زرده تخم مرغ(0، 5، 10،15 و 20 درصد) برای جنبایی به ترتیب 20/46، 02/55، 40/48، 30/48 و 78/43 و برای جنبایی پیشرونده به ترتیب 64/36، 72/42، 70/35، 31/35 و 28/32 بود. بیشترین و کمترین جنبایی و جنبایی پیشرونده به ترتیب با غلظت های 5 و 20 درصد زرده تخم مرغ حاصل شد. نتایج این تحقیق نشان داد که با افزایش غلظت زرده تخم مرغ جنبایی اسپرم کاهش می یابد و استفاده از غلظت 5 درصد زرده تخم مرغ، برای نگه داری اسپرم بز مهابادی پیشنهاد می شود.

اسپرم، انجماد، بز مهابادی، زرده تخم مرغ