مصطفی باقری - کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، مدرس دانشگاه پیام نور همدان
امیرمحمد عبدالهی - دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران (پردیس شاهرود)

وکالت و دادگستری، دو نهاد حقوقی و قضایی ویژه بوده که رسیدگی به دعاوی و حل و فصل اختلافات اشخاص حقیقی وحقوقی و دفاع نسبت به دعاوی مطروحه را حسب مورد، برعهده دارند. وکالت در کشورهای توسعه یافته، امر متعارف، مرسوم وقانونمند بوده و وکیل و وکالت دارای جایگاه قانونی و اجتماعی ممتاز و ویژهای می باشند. برخلاف آن، در کشورهای غیردموکراتیک و بعضا، جهان سوم، با محدود ساختن قلمرو وکیل و وکالت و تلاش برای سلب استقلال وکیل و کاهش توان و امکاندفاع آزاد و مستقل وی در چهارچوب قانون و دولتی و حکومتی نمودن نهاد وکالت، سعی در هدایت رسمی و طبقه بندی شدهیافکار عمومی و به خدمت گرفتن حقوق شهروندی و اساسی مردم و شهروندان در چهارچوب سیاست های کلان آن عملمیگردد. با انعقاد عقد وکالت، وکیل و موکل در برابر یکدیگر حق و تکلیف یافته، دارای روابط حقوقی، وظایف و مسئولیت هایمتقابلی می شوند. بدیهی است تحدید حدود قانونی این مسئولیت ها، در پیشگیری از منازعات احتمالی طرفین عقد وکالت ودرنتیجه کاهش حجم پرونده های محاکم قضایی مؤثر است. تعهدات وکیل در برابر موکل یا بطور مستقیم ناشی از عقد وکالتاست، یا بطور غیر مستقیم؛ همچنین ممکن است منشأ آن، توافق وکیل و موکل در قالب شروط و تعهدات ضمن عقد که در هرحال، ایفاء تعهدات مزبور لازم است این مقاله سعی در بیان مسئولیت مدنی وکیل دادگستری را دارد و راه اختلاف نظر در تفسیربه میزان مسئولیت وکیل بسته شود.در این مقاله تلاش بر این است که به لحاظ اهمیت تبیین تعهدات اصلی وکیل در برابر موکل این موضوع از زوایای مختلف درحقوق ایران نقد و بررسی شود.

وکیل، موکل، عقد وکالت، تعهدات اصلی وکیل، مسئولیت مدنی