نسرین گیاه چین - مسئول IT سازمان مدیریت پیشگیری و بحران شهر تهران
محسن مهرجو - کارشناس عمران- کارشناس ارشد شهرسازی

علیرغم پیشرفتهای شگرف در تکنولوژی و دستیابی به ناممکن های قرون گذشته انسان هنوز در برابر وجود حوادث غیرمترقبه طبیعی چون زلزله و سیل و ... درمانده است و گاه در معرض تلفات و خسارات مالی فراوان قرار می گیرد. در بین تمامی حوادث طبیعی، زلزله از مخرب ترین آنها به شمار می رود به طوری که کم و بیش کشورهای دنیا با آن مواجه هستند. از سال 1900 به بعد بطور متوسط 20 زلزله در سال با بزرگی بیش از 7 در مقیاس ریشتر ثبت شده است. کشور ایران به علت وسعت، موقعیت جغرافیایی و تنوع اقلیمی جزء یکی از کشورهای بلاخیز دنیا است، از این جهت رتبه ششم را در دنیا داراست. شهرها، بعنوان پیچیده ترین ساخته دست بشر، با ریسک های گسترده ای به دلیل محدوده وسیعی از مخاطرات و به دلیل آسیب پذیری های چندگانه شان مواجه هستند. آسیب پذیری های شهری در همه جا، از زیرساخت ها و ساختمان ها تا مخابرات، ترابری و خطوط انرژی مشخص است و کاهش آسیب پذیری ها در مقیاس شهر به سادگی مقاوم سازی ساختمان ها نیست. در میان شهرهای بزرگ دنیا که مورد تهدید خطر زلزله قرار دارند، نام شهر تهران نیز به چشم می خورد. شهر تهران باتوجه به ضوابط شهرسازی و تعاریف جامعه شناسی به عنوان یک ابرشهر شناخته می شود. از آنجا که این شهر نه فقط به عنوان پایتخت ایران و پرجمعیت ترین شهر کشور، بلکه یکی از چند قطب محدود توسعه و مهمترین آنها به شمار می آید، لذا سرنوشت و فرجام آن در پس هر حادثه طبیعی و غیرطبیعی بر سرنوشت کل کشور شدیداً اثرگذار است. در میان تمام حوادث تهدیدکننده، وقوع زمین لرزه های با شدت زیاد می تواند نیمی از صنعت کشور را از بین ببرد و تأثیر مخربی بر اقتصاد مملکت گذاشته و علاوه بر آن بیش از 500 هزار خانه را نابود کرده، قریب دو میلیون مجروح و کشته باقی می گذارد. در این مقاله سعی بر آن است ابتدا باتوجه به موقعیت قرارگیری منطقه نسبت گسل و همچنین میزان آسیب پذیری منطقه و میزان خسارت وارده به ساختمانها و میزان مجروحین و کشته شدگان را با توجه به زلزله احتمالی بوسیله نرم افزار RADIUS محاسبه و سپس با تبیین معیارهای مراکز اسکان، بوسیله نرم افزار Arc Gis و مدل AHP مکانهای مناسب و ایمن در منطقه مورد مطالعه را معرفی می نماییم.

ارزیابی آسیب پذیری منطقه، اسکان موقت، سیستم اطلاعات جغرافیایی، مدل های مکان یابی