سحر شیبانی - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه شیراز
حسین غدیری - استاد بخش زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه شیراز

جهت بررسی اثر برهمکنش تقسیط نیتروژن و کاربرد علف کش بر بانک بذر علف های هرز خاک در تناوب گندم - کلزا در سال 85-1384 و 86-1385 پژوهشی در مزرعه آزمایشی کوشکک، دانشگا ه شیراز به صورت طرح کر ت های یکبار خرد شده در چهار تکرار انجام شد . در این مطالعه فاکتور اصلی نیتروژن در سه سطح به صورت عدم کاربرد نیتروژن، مصرف 304 کیلوگرم اوره در مرحله پنجه زنی گندم و گلدهی کلزا و کاربرد 152 کیلوگرم اوره در هکتار همزمان با کاشت گندم و کلز ا و 152 کیلوگرم اوره در هکتار در مرحله پنجه زنی گندم و گلدهی کلزا بود. فاکتور فرعی شامل شاهد بدون علف هرز، شاهد با علف هرز و نیز مصرف 42 گرم در هکتار از ماده مؤثر علف کش مزوماکس + یود و سولفورون متیل سدیم (شوالیه) در گندم و امولسیون 10/8% از ماده مؤثر علف کش سوپر گالانت در کلزا بود. بهترین تیمار نیتروژنی در کلیه سطوح فاکتور فرعی، تیمار نیتروژن (0، 1/2، 1/2) بود که دارای بیشترین عملکرد دانه در گندم و کلزا بود . کاربرد علف کش سبب افزایش معنی دار در عملکرد دانه گندم و کلزا در هر دو سال آزمایش شد . افزایش سالیانه بانک بذر علف های هرز خاک در شرایط کنترل شیمیایی کاهش یافت . با توجه به این نتایج، تلفیق کنترل شیمیایی علف های هرز، مدیریت کاربرد نیتروژن و تناوب به عنوان عوامل مبارزه زراعی برای کنترل علف های هرز و کاهش بانک بذر آنها در خاک توصیه می شود.

تقسیط نیتروژن، علف کش، علف هرز، تناوب گندم کلزا و بانک بذر