پیمان مولایی - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه محقق اردبیلی
علی عبادی - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه محقق اردبیلی
عبدالقیوم قلی پوری - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه محقق اردبیلی
علی نامور - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه محقق اردبیلی

تاثیر کمبود آب در مراحل مختلف رشد و نمو بر روی شاخص های رشد سه ژنوتیپ کنجد مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش به صورت اسپیلت پلات، در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مغان اجرا گردید. سه سطح آبیاری (آبیاری پس از 90 ، 120 و 150 میلی متر تبخیر از تشتک کلاس A) در کرت های اصلی و سه ژنوتیپ کنجد (اولتان، هندی و هندی 14 ) در کرت های فرعی قرار گرفتند. در طی هفت مرحله نمونه برداری در طول دوره رشد، ماده خشک و شاخص سطح برگ گیاه کنجد تعیین گردید. برای تعیین طول مراحل فنولوژیکی از درجه روز رشد (GDD) به جای تقویم زمانی استفاده شد . نتایج به دست آمده نشان داد که تنش آب تاثیر معنی داری بر ماده خش ک کل و شاخص سطح برگ داشته به طوری که حداکثر اختلاف ماده خشک بین سطح شاهد (آبیاری پس از 90 میلی متر تبخیر ) و سطح تنش زیاد کمبود رطوبت (آبیاری پس از 150 میلی متر تبخیر ) 31 درصد بود . حداکثر شاخص سطح برگ در شرایط عدم تنش رطوبتی (آبیاری پس از 90 میلی متر ت بخیر از تشتک کلاس A) برای ژنوتیپ هندی 14 به میزان 4/4 در درجه روز رشد 1200-1150 به دست آمد . در تیمار شرایط تنش زیاد رطوبتی (آبیاری پس از 150 میلی متر تبخیر از تشتک کلاس A) میزان شاخص سطح برگ به مراتب کمتر و حداکثر در ژنوتیپ اولتان به میزان 3/3 در درجه روز رشد 1100-1000 به دست آمد.

کنجد، شاخص سطح برگ، ماده خشک و تنش خشکی